Berriak

Ebaluazioa: berunaren arriskua Espainian basoko ehizako haragiaren kontsumoan – AESAN 2012

AESANek jakinarazi du ehiza handiko eta txikiko ehizakietan dagoen batez besteko berun-edukiak gainditu egiten dituela Europar Batasunak haragi eta hondakinetarako ezarritako gehienezko mugak (ez dago muga zehatzik ehizakientzat). Bada, eduki horiek Europa osoan eta beste herrialde batzuetan atzemandakoen parekoak dira, baina uste da Espainian ez dagoela behar besteko informaziorik basoko ehizakien haragiaren berun-edukiari eta haragi horren kontsumoari buruz.AESANeko Zientzia Batzordeak honako kontsumo hau zenbatetsi du: 1,16 eta 2,36 ng Pb gorputz-pisuaren kiloko eta eguneko (OMEk 2000. urtean ezarritako Asteko Behin-behineko Ingesta Toleragarriaren (PTWI) % 32,2 eta % 65,5 artean). Bestalde, haragi hori gehiegi kontsumitzen dutenei dagokienez, maila hori PTWIaren % ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Balioespena: akrilamidarekiko esposizioa Zeelanda Berrian – FSANZ 2012

Zeelanda Berriko Nekazaritza Ministerioak duela gutxi argitaratu duen txosten baten arabera, patata frijituen ekoizleak euren produktuetan akrilamida kopurua murrizteko egiten ari diren ahalegina hasi da emaitza ematen. Ingurumen arloko Zientzien eta Ikerketaren Institutuak (ESR) 2011n gauzatu zuen azkeneko zaintza. Bertan, akrilamida maila aztertu zuen Zeelanda Berriko merkatuko patataz egindako produktuetan (“poltsako” patata frijituak, “txip” modukoak, erreak eta abar), laboreez egindako produktuetan (ogi freskoa eta errea, gosarietako laboreak, gailetak, magdalenak, arroza, fideoak, snack direlakoak eta abar) eta horien eratorrietan (kakahuete edo gaztaina gurina). Emaitzen arabera, akrilamidaren kontzentrazioa herena murriztu da (1.570 μg/kg-tik 581 μg/kg-ra) 2006az geroztik “poltsako” patata frijituetan. Artoz egindako ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Azterlana: artsenikoa behien eta ardien artean – FSA 2012

FSAk Ingalaterrako eta Galesko behi eta ardien muskulu eta giltzurrunetatik ateratako 207 lagin aztertu ditu, erabateko artsenikoaren eta artseniko ez-organikoaren maila zein den zehazte aldera. Emaitzek erakutsi dute muskulu eta giltzurrunetako artseniko gehiena era organikoan ageri dela. Alde batetik, giltzurrun-laginen % 69k eta muskulu-laginen % 9k artseniko-kontzentrazio txikia zuten. Beste alde batetik, artseniko ez-organikoaren (toxikoagoa da) kontzentrazio txikia atzeman zen 2 giltzurrun-laginetan. Muskulu-laginetan, aldiz, ez zen artsenikorik atzeman. Britainiar Agentziak datu horiek erabili zituen behi eta ardien haragiko zein giltzurrunetako artsenikoarekiko esposizioaren ebaluazioa gauzatzeko, eta ondorioztatu zuen elikagai horiek ekarpen txikia (% 1) egiten ziotela artsenikoarekiko esposizioari erabateko dietaren baitan. ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Azterlana: kokzidiostatikoak barazkietan – EFSA 2012

Azterlan honetan saiatu dira neurtzen eskorta-hegaztien gorotzarekin ongarritutako lurretan hazten diren barazkiek zenbat kokzidiostatiko xurgatzen duten. Bada, honako hau izan da azterketaren emaitza: Tratatutako animalien gorozkietan atzemandako sendagai-hondakinen kontzentrazioaren eta pentsuetako sendagai-kontzentrazioaren arteko ratioak % 5etik % 38ra bitartekoak dira. Sendagai horien kontzentrazioak behera egiten du gorozkietan, aldez aurretik egondako tratamenduaren arabera: % 4 eta % 83 artean murrizten da ongarria aldez aurretik biltegiratu egin bada, eta % 79 eta % 98 artean aldez aurretik konpost-prozesuren bat egin bada. Egiaztatu egin da kokzidiostatikoak gorozkiekin ongarritutako lursailetan landatutako barazkietara igaro daitezkeela. Nolanahi den ere, barazki gordinetan atzemandako kopuruak nahiko txikiak izan ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Sulfitoen zaintza eta kontsumitzailearentzako aholkuak – FSANZ 2012

Elikagaien Segurtasunerako Australiako eta Zeelanda Berriko Agentziak hestebeteetan, edari freskagarrietan eta fruitu lehorretan dauden sulfito-mailen zaintza egin du. 2003an eta 2008an antzeko zaintza egin zuten, eta orduan ikusi zen elikagai horiek gehitzen ziotela sulfito gehien dietari. Ondorioz, Agentziak kontsumitzaileentzako aholkuak eguneratu ditu, bere webgunearen bidez. Ikerlanean 207 lagin ikertu dira orotara: 156 hestebeteenak, 30 edari freskagarrienak eta 21 fruitu lehorrenak (Sultana mahaspasak eta deshidratatutako sagarra), guztiak ere Australiako harategi eta supermerkatuetan jasotakoak. Aztertutako lagin gehienetako sulfitoen maila legez baimendutako mugen azpitik dago.Saltxitxei dagokienez, behi-okelez egindakoek sulfito gehiago zituzten txerri-, oilasko- edo arkume-okelez egindakoek baino. Azterketa honetan aurrekoetan baino askoz ere ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Berezi@ Elikagaien Segurtasuna Ingurumen Lehentasunen artean 12/04/27

Elikagaien Segurtasuna da hirugarren ingurumen-lehentasuna XXI. menderako, Nazio Batuen Ingurumenerako Programaren arabera.Duela gutxi argitaratu duten txosten batean ohartarazten da beharrezkoa dela hainbat erronkari aurre egitea; izan ere, horiei aurrea hartu ezean, hainbat ondorio sortu daitezke, besteak beste, gosea eta malnutrizioa areagotzea, itsasoko ekosistemak agortzea eta gaixotasun zoonotikoen zein elikagaien beste kutsadura batzuen arriskua handitzea.Artikulu osoa ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Elikagaietako HAPeekiko esposizioa Erresuma Batuko biztanleentzat – FSA 2010

Elikagaietako HAPeekiko esposizioa Erresuma Batuko biztanleentzat FSAk zenbatetsi egin du dieta bidez hidrokarburo aromatiko poliziklikoekiko (HAPak) esposizioa Erresuma Batuko biztanleentzat. Horretarako, 28 HAP konposaturen kontzentrazioa aztertu da 230 elikagai-laginetan: laboreak eta eratorritako produktuak (70), barazkiak eta eratorritako produktuak (40) eta elikagai ketuak (120).Emaitzen arabera, elikagai ketuetako 73 laginetatik 4tan baino ez ziren atzeman ezarritako muga gainditzen zuten bentzopireno kontzentrazioak. Horren ondorioz, tokiko agintariek zenbait aholku helarazi zizkieten elikagai horiek ekoizten dituzten konpainiei, euren arrantza-produktu ketuetan HAP mailak murrizte aldera.Barazkien eta laboreen kasuan HAPak mugatu gabe daudenez, FSAk Arriskuaren Ebaluazioa egin zuen elikagai-talde horientzat, eta ondorioztatu zuen elikagai-talde horiek ekarpen txikia ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Gida: gaixotasunen arriskuak azkar balioesteko metodologia – ECDC 2012

Gaixotasunen Prebentziorako eta Kontrolerako Europako Zentroak (ECDC) metodologia bat garatu du infekzio-gaixotasunen arriskua “premiaz” balioesteko. Ebaluazio horiek osasun publikorako kezkagarria izan daitekeen gertakari baten hasierako aldietan egiten dira. Ebaluazio horiek oso konplexuak izan daitezke; izan ere, epe laburrean egin behar dira, hau da, eskura dagoen informazioa oso mugatua denean eta egoeraren bilakaera oso bizia denean. ECDCk garatutako metodologiak ahalbidetu egiten du unean bertan identifikatzea, batetik, zientzia-ebidentzia onena eta, bestetik, lan egiteko moduan dauden adituen ezagutza berezia, osasunerako arriskuaren eskalan zenbatespen argia egite aldera. Horretarako zenbait lanabes ematen dira prozesuaren aldi bakoitzerako. Lehenengo faseak, informazioa biltzeari dagokionak, oso egituratua eta sistematikoa ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Arriskua Europako patataren Landare Osasunarentzat: Globodera pallida eta Globodera rostochiensis nematodoa 12/04/18

Globodera pallida eta Globodera rostochiensis nematodoak (azken hori, batik bat) oso hedatuta daude Europan. Nolanahi ere, ereindako patata-motek badute Europako nematodo honen aurkako erresistentzia-maila jakin bat. Hori dela eta, eragiten dituen kalteak oso txikiak dira. Alabaina, EFSAk Hegoamerikatik nematodo-genotipo bat iristeak izan dezakeen eragina aztertu du, aintzat hartuta Europako patata-mota batzuetan eragina izan dezakeela. Europako nematodoaren banaketa ikusita eta Europako patata-motek Hegoamerikako genotipoarekiko erresistentziarik ez dutela egiaztatu ondoren, EFSAk ondorioztatu du oso garrantzitsua dela gaur egungo neurri fitosanitarioei eustea, kanpoko genotipoaren kolonizazioa ekiditeko. EFSAren iritzia: Nematodoak Patata ...

Elika Nekazaritza

Irakurri gehiago

Zientzia-iritzia: Sugar Atzeratzaile Bromatuak elikagaietan – EFSA 2012

Sugar Atzeratzaile Bromatuen (BFRak) artean, fenol bromatuak eta euren eratorriak erabiltzen dira gehigarri gisa zenbait poliester erretxina eta polimerotan, erresistentzia termiko handiagoa emateko. Orain arte eskura egon diren datuen arabera, EFSAk zientzia-iritzi bat eman du osagai horiek elikagaietan egoteak osasunean izan ditzakeen ondorioei buruz. Dokumentu horretan jasotako ondorioen artetik honako hauek dira nabarmenenak: Fenol bromatuen eta euren eratorrien artean, informazio gehiena 2,4,6,-tribromofenol (TBP) delakoari buruzkoa da. Nekez izango du eraginik osasunean elikagaien bidezko TBPekiko esposizioak, baita esposizio-maila handiena izan dezaketen adin-taldeetan ere (bularreko umeak). Bestalde, begi-bistakoa da datuak falta direla beste fenol bromatu batzuei eta euren eratorriei buruz. EFSAren txostena: ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Azterketa: Klima aldaketaren balizko eragina Elikagaien Segurtasunean – ECDC 2012

Txostenean elikagaien bidez transmititutako gaixotasunei buruzko azken zientzia-argitalpenak aztertzen dira, eta Klima Aldaketaren ondorioz gehien aldatuko diren ingurumen-parametroekin lotzen dira.Txostena ECDCk argitaratu du, eta honako hauek dira ondorioetako batzuk:Kanpilobakteriosia eta salmonellosia dira ingurumenaren tenperaturarekin gehienetan lotutako gaixotasunak.Kanpilobakteriosia eta “Vibrio ez-kolera”-k eragindako infekzioak uraren tenperaturari daude lotuta.Kriptosporidiasia eta kanpilobakteriosia dira, hurrenez hurren, euriarekin gehien lotutako gaixotasunak.Kriptosporidiasia eta “Vibrio ez-kolera”-k eragindako infekzioak, hurrenez hurren, eurien ondorioekin daude lotuta.Ikus daitekeenez, kanpilobakteriosia zenbait ingurumen-adierazleri hertsiki lotutako gaixotasuna da eta datozen urteetan, klima aldaketaren ondorioz, ugaritu egin daitekeela. Beste gaixotasunetako bat, salmonellosia, sarri askotan ingurumenaren tenperaturarekin dago lotuta, eta horrek gaixotasunaren prebalentziak gora egingo duela ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Iritzia: pentsu eta elikagaietan zitrinina egoteak dakarren arriskua – EFSA 2012

Zitrinina Aspergillus, Penicillinum eta Monascus generoetako onddoek ekoizten duten mikotoxina bat da, biltegiratutako aleetan egon ohi dena.EFSAren iritzi honetan honako hauek ondorioztatzen dira:Eskura dauden datuekin, ezin izan da zehaztu mikotoxina honen potentzial kartzinogenoa.Zitrinina nefrotoxikoa da, eta honako NOAEL hau egozten zaio: 0,2 µg gorputz-pisuaren kiloko.Aleetan atzeman diren zitrinina kontzentrazioak oso aldakorrak dira, eta kasu batzuetan gora egiten dute: 420 µg/kg-ra hel daitezke gizakien elikadurarako aleetan eta 998 µg/kg animalien elikadurarako aleetan.Ezin izan da dieta bidezko esposizioan oinarritutako arrisku-ebaluaziorik egin, ez baitago datu nahikorik.Dagoen informazioa urria denez, EFSAk onartu du ezin izan duela amaitu mikotoxina honen arriskuaren karakterizazioa. Beste alde batetik, ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Txostena: plagizida-hondakinak elikagaietan (2011) – FAO/OMS 2012

Elikagaietan dauden Plagizida Hondakinei buruzko FAO/OMS Batzorde Mistoak (JMPR) 2011ko urteko txostena argitaratu du, elikagaietan atzemandako 22 plagizidaren hondakinen balioespena laburbiltzen duena. Aztertutako plagizida bakoitzarekin batera monografia txiki bat gehitu da. Monografikoetan honako hauek biltzen dira: zenbait elikadura-matrizetako plagizida-hondakinen datuak, azken gogoeta toxikologikoak, hondakinetarako gomendatutako gehienezko mugak (LMR) eta dieta bidezko ingestaren ebaluazioa. Zenbait plagizida aldez aurretik ebaluatuta zeuden, baina beste batzuk lehenengoz ebaluatu dira, hala nola: azetamiprida, flutriafola, isopyrazama, safluenazila, sulfoxaflora, emamektina-benzoatoa eta propileno-oxidoa. Txostena osorik ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Txostena: Sendagaien hondakinak eta beste kutsatzaile batzuk kontsumitzeko diren animaliengan zein horietatik ateratako produktuetan – EFSA 2012

Txostenean Europako Batzordeak 2010. urtean aztertutako 736.806 laginen datuak biltzen dira. Lagin guztietatik % 0,33 (1.373) baino ez ziren bat etorri indarrean dagoen legediarekin. 2009. urtean, berriz, ehuneko hori % 0,32koa izan zen.Bat ez etortzeekin lotutako substantziei dagokienez, honako hauen kopuruak behera egin du: esteroideak, azido resorzilikoaren laktona, kokzidioen aurkakoak, konposatu organokloratuak eta mikotoxinak. Kutsatzaile kimikoekin lotutako bat ez etortzeak, berriz, maizago atzeman dira. Kutsatzaile kimikoen artetik metal astunak atzeman dira maizenik (bat ez zetozen laginen % 3,6), eta aipagarrienak kadmioa, beruna, merkurioa eta kobrea izan dira.2010eko txostena: Sendagaien hondakinak animaliengan ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Txostena: plagizida-hondakinak elikagaietan (2011) – FAO/OMS 2012

Elikagaietan dauden Plagizida Hondakinei buruzko FAO/OMS Batzorde Mistoak (JMPR) 2011ko urteko txostena argitaratu du, elikagaietan atzemandako 22 plagizidaren hondakinen balioespena laburbiltzen duena. Aztertutako plagizida bakoitzarekin batera monografia txiki bat gehitu da. Monografikoetan honako hauek biltzen dira: zenbait elikadura-matrizetako plagizida-hondakinen datuak, azken gogoeta toxikologikoak, hondakinetarako gomendatutako gehienezko mugak (LMR) eta dieta bidezko ingestaren ebaluazioa. Zenbait plagizida aldez aurretik ebaluatuta zeuden, baina beste batzuk lehenengoz ebaluatu dira, hala nola: azetamiprida, flutriafola, isopyrazama, safluenazila, sulfoxaflora, emamektina-benzoatoa eta propileno-oxidoa. Txostena osorik ...

Elika Nekazaritza

Irakurri gehiago

Balioespena: albaitaritza sendagaien hondakinak elikagaietan 12/03/20

FAO/OMSeko elikagaietako gehigarrietan Adituen Mahai Bateratuak txosten bat argitaratu du, eta bertan hainbat iritzi bildu ditu albaitaritzan erabiltzen diren zenbait sendagairen hondakinen presentziari buruz. Besteak beste, honako hauek dira sendagai horiek: Amoxicilina, Apramicina, Derquantel, Ivermectina, Monensina, Monepantel, Narasina eta Triclabendazol.Honako hauek ziren Adituen Mahaiaren zereginak:Irizpideak jartzea elikagaietan albaitaritza sendagaien hondakinen segurtasuna balioesteko, Eguneko Ingesta Onargarria (IDA) ezartzea eta Hondakinen Gehienezko Mugak (LMRak) gomendatzeaElikagaietan zenbait albaitaritza-sendagairen hondakinen segurtasuna balioestea.Dietaren bidez albaitaritza sendagaien hondakinekiko esposizio akutua eta kronikoa zenbatesteko metodologien inguruko proposamenak eztabaidatzea.Txostena ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Txostena (2010): Antibiotikorekiko erresistentziak Europan – EFSA/ECDC 2012

Txostenaren arabera, ez dago aldaketa handirik aztertutako bakterioen erresistentzian aurreko urteen aldean. Beste alde batetik, berriz ikusi da Mikrobioekiko Erresistentzia sarri gizaki, animalia eta elikagaietatik datozen bakterioetan daudela.GizakienganAnpizilinarekiko, tetraziklinekiko eta sulfamidekiko erresistentzia-maila handiak atzeman ziren Salmonellan. Bestalde, hirugarren belaunaldiko zeflasporinekiko eta fluorokinolonekiko erresistentzia txikia izan zen. Campylobacter-en artean, ampizilinarekiko, ziprofloxazinoarekiko, azido nalidixikoarekiko eta tetraziklinekiko erresistentzia-maiztasuna handia izan zen. Eritromizinarekiko erresistentzia-maiztasuna, aitzitik, txikia edo moderatua izan zen.AnimalienganEskorta-hegaztiengan, txerriengan, behiengan eta horien haragian isolatutako Salmonella eta E.coli adierazleentzat, sarri atzeman zen tetraziklinekiko, anplizilinarekiko eta sulfonamidasekiko erresistentzia. Hirugarren belaunaldiko azefalosporinekiko erresistentziak, aldiz, gutxi izan ziren. Ziprofloxazinoarekiko (fluorokinolona bat) erresistentzia-mailak moderatuak eta handiak izan ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Elikagaien Kontsumoa Espainian, 2011

Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioak Elikagaien Kontsumoaren Panelaren datuak argitaratu ditu. Panela 1987az geroztik garatu da Espainian. Bada, datu horiek elikagaien arloan egindako bolumena eta gastua islatzen dituzte sektoreka, eta kontsumoari buruzko berri zuzenik ematen ez badute ere, adierazle ona da herritarren kontsumo-joerak ikusteko. 2011ko emaitzen arabera, eta datu horiek aurreko urtekoekin alderatuta, ikusi da etxean kontsumitzen diren elikagaien kopurua zertxobait murriztu dela, nahiz eta aurtengo prezio-igoeraren ondorioz, elikagaietan guztira gastatutakoa gehiago izan den; zehazki, 1.471,35 € pertsonako eta urteko. Esnekiena izan da gehien hazi den segmentua, eta horien baitan, batik bat, esne hartzituek eta bifidusek egin dute gora, gaztak ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

EFSA: Elikagaien Segurtasunari buruzko lan Egitasmoa 12/03/09

Elikagaien Segurtasuneko Europako Agentziak (EFSA) 2012rako Lan Egitasmoa argitaratu du. 2012an, gainera, bere hamargarren urteurrena ospatuko du EFSAk, eta une egokia izango da hausnarketa egiteko, iraganean lortutakoaren eta etorkizuneko erronken inguruan. Programaren oinarria da Osasun Publikoko lehentasunei aurre egitea, kontsumitzaileak, animaliak eta ingurumena babesteko. Datorren urterako aurreikusi dituzten jarduera nagusien artetik honako arrisku-balioespen hauek dira aipagarrienak: Kutsatzaile kimikoak (merkurioa, besteak beste) eta toxina naturalak (mikotoxinak barne). Plagiziden hondakinen arrisku metatua. Erreferentziazko baloreak, jan daitezkeen koipe zein olioentzat eta dietan mikronutrienteentzat. Arraina kontsumitzearen arriskuak eta onurak. Bisfenol A konposatuari eta Aspartamo edulkoratzaileari buruzko gomendioak gainbegiratzea. Genetikoki eraldatutako organismoak eta animalia klonatuetatik ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Berezi@ Susfood: Elikagaien iraunkorren ekoizpenaren eta kontsumoaren Era-net sarea 2012/02/29

Elika SUSFOOD ERA-NET sarearen kide da, eta Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen, Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta Arrantza Saila ordezkatzen du. SUSFOODen helburua da zientzia-arloan lankidetza areagotzea estatu kideen eta bazkideen artean, ikerketa-lanen ondorioz elikagaiak ekoizteko sistema iraunkorragoak gara daitezen elikakate osoan (ekoizpenetik hasi eta kontsumitzailearengana iritsi arte).Artikulu osoa ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago