2024ko azaroaren 29an, Genovan egin zen Codex Alimentarius 47. bilkuraren esparruan (CAC47), FAOren "Food safety un a circular economy" ekitaldia egin zen, nekazaritzako-elikagaien ekoizpenean zirkulartasun-praktikak ezartzerakoan kontutan hartu beharreko elikadura-segurtasun alderdiei buruzko eztabaida pizteko. FAOk jardunaldiaren edukia laburbiltzen duen dokumentu bat argitaratu du, eta zirkulartasun-praktiken aplikazioan elikadura-segurtasunerako arrisku hauek antzeman ditugu: Nekazaritzan berrerabilitako eta birziklatutako uraren kalitatearen ebaluazioak, mikroorganismo patogenoek laboreen kutsadura prebenitzen lagun dezake. Kutsatzaile kimikoek elikagaien segurtasunean duten eragina ulertzen ari gara, eta kutsatzaile horien hondakinak elikagaietan amaitzeko aukerak ebaluazio arduratsua eskatzen du. Gainera, antimikrobianoekiko erresistentzia-geneak (RAM) gizakiei transferitzeko arrisku potentziala azaleratzen ari den arazoa da. Elikagai-hondarrak eta -azpiproduktuak birbanatzeko, birziklatzeko ...
AESANek interpretazio-ohar bat argitaratu du ur hozgarrian mantendutako arrantza‑produktu freskoak kontserbatzeko eta merkaturatzeko baldintzak argitzeko. Ohar horren arabera, arrantza-produktu freskoak, osoak zein erraiak ateratakoak, ur hozgarrian biltegiratu eta garraia daitezke ontzietatik edo akuikultura-zentroetatik lonjaraino edo lehen salmentako establezimenduetaraino, bai eta haratago ere, baldin eta polietilenozko hiru geruzako edukiontziak erabiltzen badira, animalia-jatorriko elikagaietarako higiene-arau espezifikoak ezartzen dituen 853/2004 (EE) Erregelamenduan aurreikusitako baldintzetan. Gainerako kasuetan, arrantza-produktu freskoak kontserbatzeko, izotzaren fusio-puntutik hurbil dagoen tenperatura bermatu behar da. Izotza erabiliz gero, fusionatzeko ura produktuekin kontaktuan egotea saihestu behar da. AESANen interpretazio-ohara ...
Batzordeak elikagaiekin kontaktuan dauden materialetan Bisfenol A (BPA) erabiltzea debekatu du gaur, osasunerako kaltegarria izan daitekeelako. Debekuak esan nahi du ezingo dela BPA erabili elikagai edo edariekin kontaktuan dauden produktuetan, hala nola metalezko laten estalduran, plastikozko botila berrerabilgarrietan, ura banatzeko hozkailuetan eta sukaldeko beste tresna batzuetan. BPA zenbait plastiko eta erretxina fabrikatzeko erabiltzen den substantzia kimikoa da EFSAk konposatu horri buruz emandako azken irizpenaren ondoren (sistema immunologikoarentzat kaltegarriak izan daitezkeen ondorioak zeudela egiaztatu zuen irizpenak ) eta kontsulta publiko baten ondoren, Europako Batzordeak erabaki du elikagaiekin kontaktuan dagoen edozein materialetan BPA debekatzea. BPAri buruz gehiago jakin nahi? ELIKAREN ARRISKUEN FITXAK atalean kontsulta dezakezu. Bertan, konposatu ...
AESANek informazio-liburuxka bat argitaratu du hanburgesen edo gutxi eginda edo gordinik kontsumi daitezkeen haragien (Steak tartar, carpaccioak, etab.) kontsumoari buruz. Zehazki, Shiga toxinak ekoizten dituen Escherichia coli bakterioak (STEC) eragin dezakeen kutsadura du ardatz, nahiz eta egia den elikadura-intoxikazioak eragin ditzaketen beste bakterio-mota batzuk ere egon daitezkeela. AESANek zenbait aholku eman ditu E. coli STECentzat zein beste bakterio-mota batzuentzat. Aholku horiei jarraitu behar diete batez ere kalteberenak diren taldeek, hala nola adinekoek, haur txikiek eta immunodeprimituek. Zer arazo sor ditzake STECek? ELIKAren ELIKADURA-ARRISKUEN FITXAK atalean kontsulta dezakezu. Bertan, elikadura-patogeno horri eta beste batzuei buruzko informazio gehiago aurkituko duzu. Arriskuen FITXAK Haragiaren goiko aldea STEC bakterioak kutsatzen ...
EFSAk urteko txostena argitaratu du, 2023an gaixotasun emergenteak identifikatzen parte hartu duten talde guztien jarduerak (Arrisku Emergenteak Trukatzeko Sarea (EREN); Arrisku emergenteekiko alderdi interesdunen Taldea (StaDG-ER); eta EFSAren zientzia-panelak) laburbiltzen dituena. Arrisku emergenteak Guztira, 32 gai emergente eztabaidatu ziren 2023an. Gai horiek arriskuaren arabera sailkatu ziren: biologikoak (9), kimikoak (17), biologiko eta kimikoak (2), beste batzuk (2), teknologia edo prozesu berria (2). Horietako 5 arrisku emergentetzat hartu ziren, emergente gisa sailkatzeko 4 irizpideen arabera: arrisku berria, esposizio berria edo gorantz doan esposizioa, talde sentikor berria eta faktore abiarazle berria.Irlandako eta Europar Batasuneko araztegietan erabiltzen den Z15 nanomateriala.Gailu elektronikoetatik eratortzen diren eta elikagaietan eta ...
Europako Batzordearen Joint Research Centrek (JRC) bere lehenengo jarraipen-panela sortu du, ingurumena errespetatzen duen eta bidezkoa eta osasungarria den elikadura-sistema baterako aurrerapenei buruzko informazioa emateko. Horretarako, ingurumeneko adierazleak eta adierazle ekonomiko eta sozialak (osasuna barne) kontuan hartzen dituzten adierazle-multzo bat izango du oinarri. Jarraipen-esparru horrek EBko elikadura-sistemaren jasangarritasunari buruzko informazio garrantzitsua emango die arduradun politikoei, alde interesdunei eta hiritarrei, eta Europako Itun Berdearen helburuekiko aurrerabidea neurtzea ahalbidetuko du. EBko elikadura-sistemaren eredu kontzeptual berri horrek elikagaien hornidura-kate osoa barne hartzen du, ekoizpen primariotik edo eraldaketatik hasi eta elikagaiak banatu eta kontsumitzeraino. 44 adierazle nagusik osatzen dute sistema eta hiru dimentsiotan sailkatzen dira: ...
EFSAk txosten bat argitaratu du berriki txerri-izurri afrikarraren (TIA) arrisku- eta babes-faktoreak ebaluatzeko etxeko txerrietan eta EBko basurdeetan. Horrez gain, txerri eta basurdeetan gaixotasuna kudeatzeko arintze-neurriak jaso ditu. Txostenean TIAren bost alderdi epidemiologiko ebaluatzen dira, eta ondorioak, oro har, hauek izan ziren: Biosegurtasun-neurriak eta nekazaritzako kudeaketa ezinbestekoak dira TIAren birusa nekazaritzako ustiategietan sartzea prebenitzeko. Zehazki, simaurra baserriaren inguruan barreiatzea edo oheko materiala erabiltzea arrisku-faktoreak dira; eltxo-sarea, ordea, babes-faktorea. Basurde-dentsitatea aintzat hartu beharreko faktorea da; hala ere, eredu estatistikoen azterketan ez zen ikusi TIAren epidemiologian ondorio argiak dituenik. Horrez gain, egiaztatu zen basurdeen populazioari eragiten dioten faktoreek, hala nola landarediak, altitudeak, klimak eta hesiek, ...
EFSAk konposatu organoartsenikoko espezieen arriskua ebaluatu du, eta, identifikatutako ziurgabetasun guztiak aintzat hartuta, ondorioztatu da ez dela oso gertagarria artsenobetainarekiko (AsB) eta glizerolaren artsenoazukrearekiko (AsSugOH) elikagaien bidezko esposizioak kalteak eragitea gizakien osasunari. Bestalde, ezin izan da artsenolipidoen arriskua zehaztu, datuak eskasak baitira. Zein dira konposatu organoartsenikoko espezieak? Espezie horiek artsenikoari lotutako metilo taldeak dituzte, baina, gainera, artsenikoari lotutako talde organiko gehigarria dute, bi eta 40 karbono baino gehiago bitartean alda daitekeena; ondorioz, artsenikoak naturan duen espezie organiko konplexu ugari sor daitezke (200tik gora txosten hau idatzi den unean), eta horien ezaugarriak nabarmen alda daitezke batetik bestera. Itsasoko elikagaietan aurkitu ohi dira, ...
Arrisku Mikrobiologikoen Ebaluazioko (JEMRA) Adituen FAO/OME Batzordeak Elikagaien birusen arriskuaren ebaluazioaren lehenengo zatia argitaratu zuen 2023. urtean, aurrerapen zientifiko berrienetan eta elikagaien bidez transmititutako birusei lotutako datuetan oinarrituta. Helburuak Txosten hau honako xede hauekin egin da: Eskura dauden bibliografia eta zaintzako datu-baseak berrikustea, eliagaien bidez transmititutako birusak sailkatzeko, beren maiztasunaren eta larritasunaren arabera. Osasun publikorako kezkagarrienak diren elikagai-produktu egokiak sailkatzea. Agerraldiak ikertu eta elikagaiak aztertzeko egindako birusak aztertzeko metodoak eztabaidatzea, horiek zaintzeko eta jarraipena egiteko. Kutsadura birikoaren egungo adierazleak eta adierazle posibleak berrikustea. Ondorioak Norobirusa elikagaien bidez transmititutako gaixotasun birikoen eragile nagusia da, eta, ondoren, A hepatitisaren (AHB) eta E heptatitisaren (EHB) birusak. Larritasun klinikoari dagokionez, AHB eta EHB ...
Txostenaren arabera, 2023an, Listeriosi kasuak maila altuenera heldu dira 2007tik. Kasu-kopuruak gorako joera izan du 2019 eta 2023 urteen artean, eta azken urte honetan gizakietan 2.952 listeriosia kasu jakinarazi dira. EFSA eta ECDCren EBko zoonosiari buruzko urteko «One Health» txostenak, gainera, ondorioztatu du orokorrean gizakietan gaixotasun zoonotikoen jakinarazitako kasuek gora egin zutela, nahiz eta elikagaiek transmititutako agerraldi-kopuruak zertxobait behera egin zuela. Listeriosia ⇑⇑ Igoera horrek lotura izan dezake Europako biztanleriaren zahartzearekin (gaur egun, europarren % 21,3k baino gehiagok 65 urte baino gehiago dituzte).
Kontsumitzeko prest dauden elikagai (RTE) kutsatuak (hala nola hotzean ketutako izokina, haragi-produktuak eta esnekiak) infekzioen iturri ohikoenak dira. Campylobacter ⇑ Campylobakteriosia (Salmonellosiarekin batera) EBn ...
REMEDIA Sareko ikertzaileek eta PROVACUNOko behi-aziendaren sektoreko teknikariek berriki argitaratu dute nekazaritza eta basogintzaren sektorean berotegi-efektuko gasak arintzeko jardunbide egokien kode hau. PROVACUNOren Karbono Neutralerako 2050erako Estrategiaren ardatza da berotegi-efektuko gasen (BEG) emisioak murriztea eta karbonoaren bahiketa areagotzea, larreak eta ustiategien bazka-baliabideak kudeatu eta erabiltzeko jardunbideen bidez. Estrategia horren barruan, Go Secuesvac sortu da, behi-azienden ekoizpenean iraunkortasuna ziurtatuz neutraltasunerantz aurrera egiteko talde operatiboa. Horretarako, dokumentu hau REMEDIA sareko hainbat ikerketa-zentrotako ikertzaileek egin dute, besteak beste, NEIKER eta BC3. Kodeak hainbat neurri jasotzen ditu, behi-haziendaren haragia ekoiztean BEGen emisioak murriztera bideratuak; neurri horiek 5 bloke handitan egituratuta daude: Bloke horien artean eskura dauden arintze-neurriak identifikatu ...
Elikagaien Segurtasunerako Irlandako Agentziaren (FSAI) txostenak, EFSAk argitaratuak, xede du aholkularitza ematea osagarri horietan erabil daitezkeen mikroorganismo “probiotiko”-en segurtasun-irizpideei buruz. Osagarri horiek Europar Batasunaren (EB) elikagaien legediaren bidez daude araututa (2002/46/EE, 2007ko 506. zenbakiko SI); bertan ezartzen dira izan ditzaketen bitaminen eta mineralen gehieneko maila seguruak. Beste substantzia batzuk, mikroorganismo biziak (“probiotikoak”) eta horien produktuak barne, sar daitezke elikadura-osagarrietan, baldin eta seguruak badira.
2007 urtetik, Europan elikadura-osagarri baten parte izan daitezkeen mikroorganismoen QPS zerrenda dago (Segurtasunaren Presuntzio Kualifikatua); zerrenda hori gizaki, animalia eta ingurumenerako sor ditzaketen segurtasun-arazoen aurreko ebaluazio baten emaitza da.
Ondo zehaztuta ez dauden mikroorganismoak, segurtasun-arazoak eman dituztenak edo argi utzi ...
Gaixotasunak Prebenitzeko eta Kontrolatzeko Europako Zentroak (ECDC) zientzia-irizpena argitaratu du, non hegazti-gripe zoonotikoaren Europako egoera epidemiologikoa ebaluatu duen Duela gutxi AEBn A hegazti-gripearen (H5N1) gizakien kasu bat hauteman da; hortaz, agerian geratu da gizakietan gripearen birusa tipifikatzeak eta azpitifikatzeak duen garrantzia. Hori dela eta, ECDCk gomendioak eskaini ditu HG zoonotikoaren birusak gizakietan eragindako infekzioak identifikatzeko 2024-2025 gripe-aldirako. Horien artean, honako hauek dira aipagarrienak: Hegazti-gripe zoonotikoarekin kutsatuta dauden animaliekiko esposizioa izan duten pertsonak monitorizatzea. Esposizioaren azken egunaren ondorengo 10 eta 14 egun bitarteetan hautemate-probak egin behar dira, eta, sintomak agertuz gero, beren burua isolatu beharko dute, eta berehala proba egin. Osasun-langileak sentsibilizatzea: ...
EFSAk arrantza-produktuetan parasitoak egoteko arriskuaren ebaluazio berria amaitu du ebidentzia zientifiko berrietan oinarrituta. Txostenean ondorioztatzen da egoera basatian harrapatutako arrain-espezie guztiak egon daitezkeela parasito zoonotikoen eraginpean; eta, beraz, horiekin infektatuta egon daitezke. Eta ondorio hori bera aplikatzen da ur gezako arrantzaguneei dagokienez. Ebaluazio berriaren lehen zatian (EFSA, 2024ko apirila), arrain-haztegietako arrainetan aurki daitezkeen parasito garrantzitsuak deskribatu ziren. Eta bigarren zati honetan egoera basatian harrapatutako arrainek izan ditzaketen parasitoak jasotzen dira, zeinak parasito zoonotikoen multzo zabalagoa diren. Parasitoak arrain-espezie basatietan Literatura zientifikoan bildutako datuetan oinarrituta, gutxienez parasito zoonotiko bat jakinarazi da gutxienez arrain-espezie batean FAOren itsas arrantzako eremuetako bakoitzean. Anisakis spp.-ren presentziari dagokionez, egoera basatian ...
Nekazaritza eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) urtekari estatistikoa (2024) argitaratu du. Bertan zehazten dira mundu-mailako nekazaritzako elikagaien sistemen joera garrantzitsuenak. Erronka nagusien artean nabarmentzen dira Lurreko tenperaturen areagotzea, elikagaien segurtasun-ezaren aurkako borroka, obesitate-tasen gorakada eta nekazaritza-ekoizpenak aurre egin beharreko ingurumen-presioak. Urtekariak sarbide azkarra eta erraza ematen du elikaduraren eta nekazaritzaren askotariko dimentsioei buruzko maila goreneko zifra, grafiko eta mapetara: sektorearen ezaugarriak, ekoizpena, prezioak eta merkatua, elikagaien segurtasuna eta nutrizioa, ingurumenari lotutako alderdiak, eta abar. Guztira 50 adierazle baino gehiago aurkezten dira 17 domeinu tematikotan 200 bat herrialde eta eskualdetarako, eta hori guztia informazio gakoa da elikagaien inguruko politikak formulatzeko. Urtekari estatistikoa ...
Europar Batasuneko Kontuen Auzitegiak txosten bat argitaratu du EBko elikagaien etiketei buruz. Txosten horretan nabarmentzen da etiketek kontsumitzaileak nahasten dituztela, sinbolo, borondatezko aipamen edo harmonizatu gabeko aurrealdeko sistemen bidez, zeinekin salmentak areagotu besterik ez den nahi. Aipamen horiek nahasgarriak izateaz gain, engainagarriak ere izan daitezke. Zein da elikagaien etiketen xedea? Etiketek informazioa ematen diete kontsumitzaileei elikagaien edukiari buruz, eta erosteko orduan erabaki kontzienteak hartzen laguntzen diete: nutrizio-balioari, izan ditzakeen arriskuei (alergenoak) eta produktu baten kontsumo seguruari (iraungitze-data edo kontsumo lehenetsiarena) buruzko informazioa ematen dute. Baina publizitate-bitarteko gisa ere erabiltzen dira produktua erakargarriagoa izan dadin. Kontsumitzaileek elikagaiei buruzko informazio osoa eta zehatza jasotzeko duten ...
AESANek galdera-erantzunen dokumentu bat argitaratu du, elikagaiekin kontaktuan dauden ontzietarako erabiltzen diren jatorri birziklatuko materialei buruzko galdera ohikoenetako batzuei erantzuteko. Europako araudi berriek, 2022/1616 (EB) Erregelamenduak eta 10/2011 (EB) Erregelamenduak, eta 1055/2022 Errege Dekretuak plastikoaren erabilera mugatzen dute hainbat esparrutan, eta berrikuntzak ekarri dituzte elikagaiak merkaturatzeko erabiltzen diren materialei dagokienez. Estatuko araudiak honako helburu hauek ezartzen ditu: "2025erako, material plastikoek birziklatutako plastikoaren pisuan % 50 izan behar dute, eta 2030ean, % 55". Ontzien birziklagarritasuna eta plastiko birziklatu honen berrerabilera gaurkotasuneko gaiak dira. Beraz, dokumentu hau argigarria izan daiteke biztanleek egin ditzaketen galdera hauei dagokienez: Zer dira elikagaiak ukitzeko birziklatutako materialak? Zertan datza birziklatze-prozesu bat? Zer ...
Estatu Batuetako Elikagai eta Sendagaien Administrazioak (FDA) Betetze Politikaren Gida (BPG) bat argitaratu du, eta bertan eskonbrotoxina (histamina) duten arrain eta arrantza-produktuentzat egun ezarrita daukan irizpidea zehaztu du. Arrainen muskulu-ehunak deskonponsatzean histamina eta beste narriadura-konposatu batzuk sor daitezke, bakterioek sortutako jarduera entzimatikoa dela eta. Ondorioz, substantzia hori metatu egin daiteke eta eskonbrotoxinarekin (histaminosia) intoxikatzeko arriskua egon daiteke.
Arraina behar bezala hoztu ezean, histamina metatu egin daiteke eta hori gertatutakoan ezin da desagerrarazi arraina garbituta, izoztuta edo berotuta.
Alabaina, higiene-jardunbide egokiei jarraitzeak gutxitu edo desagerrarazi egin dezake substantzia hori agertzeko arriskua. Jardunbide egoki horiek dira, besteak beste, arraina azkar hoztea eta kontrol egokia izatea ...
Azaroaren 20an, Batzordearen 2024/2895 (EB) Erregelamendua argitaratu zen, eta aldaketa esanguratsuak jasotzen ditu 2073/2005 (EE) Erregelamenduan Listeria monocytogenes bakterioari aplika dakizkiokeen elikagaien segurtasun-irizpideei dagokienez. Egungo erregelamenduak baimendutako balioak mantentzen ditu (100 ufc/g edo ez detektagarria 25 g-tan) bakterio patogeno horren hazkundea erraztu dezaketen elikagaietan, eta balio horien aplikazioa produktuaren bizitza baliagarri osoan zabaltzen du. Osasun publikorako arriskua Zoonosiari buruzko EFSAren azken txostenean (EFSA, 2023) ikusi zen 2022an Europar Batasuneko gizakiengan izandako listeriosi-kasuen kopurua 2021ekoa baino % 15,9 handiagoa izan zela, eta Listeria monocytogenes-ek eragindako heriotzen kopurua azken 10 urteetan jakinarazitakoen kopururik handienetako bat dela. EBko listeriosi-kasuen gorakada ikusita, funtsezkoa da Listeria monocytogenesaren elikadura-segurtasuneko irizpideek ...
EFSAk zientzia-irizpen bat argitaratu berri du, zeinetan ondorioztatzen den sakarina segurua dela giza kontsumorako, eta handitu egin du Eguneko Ingestio Onargarria (EIO): eguneko 5 mg/gorputz-pisuaren kg-tik 9 mg-ra.
Zer da sakarina?
Sakarina elikagaiak gozatzeko erabiltzen da eta 60ko eta 70eko hamarkadetan ospe handia lortu zuen azukrearen ordezko gisa. Sakarinaren gatzak hobeto disolbatzen dira uretan; beraz, errazago gehitzen dira elikagai eta edarietan, eta gozatu egiten dituzte.
Sakarinak eta haren gatzek produktuen etiketetan agertu behar dute; horrek aukera ematen die kontsumitzaileei erabakiak jakinaren gainean hartzeko. Gainerako elikagai-gehigarriak bezala, etengabe berrebaluatzen dira haien segurtasuna berrikusteko.
Sakarina eta haren gatzak berrebaluatzea elikagai-gehigarri gisa
Berrebaluazio hori eskala handiagoko lan baten parte da. ...
Cookieak gure webgunearen erabilgarritasuna eta prozesuak hobetzeko edo gaitzeko erabiltzen dira. Cookieak desgaitu edo ezabatzen badira, gerta daiteke erabiltzaileek webgunearen aukerak ezin erabiltzea, edo webgunean diseinatu ez den moduan funtzionatu dezake arakatzaileak.
Esta web utiliza cookies para que podamos ofrecerte la mejor experiencia de usuario posible. La información de las cookies se almacena en tu navegador y realiza funciones tales como reconocerte cuando vuelves a nuestra web o ayudar a nuestro equipo a comprender qué secciones de la web encuentras más interesantes y útiles.
Behar-beharrezkoak diren cookieak beti aktibatu behar dira, cookie-en ezarpenen zure lehentasunak gorde ahal izateko.
Las cookies estrictamente necesarias tiene que activarse siempre para que podamos guardar tus preferencias de ajustes de cookies.
Cookie hau desaktibatzen baduzu, ezin izango ditugu zure lehentasunak gorde. Horrek esan nahi du webgune hau bisitatzen duzun bakoitzean cookieak gaitu edo desgaitu beharko dituzula berriro.
Si desactiva esta cookie, no podremos guardar sus preferencias. Esto significa que cada vez que visite este sitio web deberá habilitar o deshabilitar las cookies nuevamente.
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
cookielawinfo-checkbox-necessary
RGPD Compliance plugin
Determina si el visitan te ha aceptado la casilla de consentimiento de cookies
1 día
Analisi- edo neurketa-cookieak
Webgune honek Google Analytics ezarritako cookiak erabiltzen du, bisitari kopurua eta weborriaren erabilerari buruzko informazio anonimoa biltzeko.
Cookie hauek mantenduz gero, gure weborria hobetzen laguntzen gaituzu.
Este sitio web utiliza Google Analytics para recopilar información anónima sobre el número de visitantes y el uso de la web.
Si mantienes estas cookies, nos ayudas a mejorar nuestra página web.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
_ga
Google
Registra una identificación única que se utiliza para gen erar datos estadísticos acerca de cómo utiliza el visitan te el sitio web.
2 años
_gat
Google
Utilizado por Google Analytics para controlar la tasa de peticiones.
1 día
_gid
Google
Registra una identificación única que se utiliza para generar datos estadísticos acerca de cómo utiliza la persona visitante el sitio web.