Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak (MAPA) gaixotasun hemorragiko epizootikoaren egoera eguneratu du, urriaren 11an. Algeteko Albaitaritza Laborategi Zentralak (LCV) gaixotasun hemorragiko epizootikoaren kasu berriak baieztatu ditu 9 eskualde berritan, guztiak ere behi-ustiategietan, urriaren 4ko azken egoera-txostenetik.
[vc_cta h2="Euskadin ...
Estearilo tartratoa (E 483) kendu dute Batasunaren elikadura-gehigarri baimenduen zerrendatik, eta muga zorrotzagoak jarri dizkiete nitrato eta nitritoei Europar Batasunean komertzializatutako elikagaiak ahalik eta seguruenak izan daitezela bermatzeko xedearekin, berriro ari dira ebaluatzen elikadura-gehigarri baimenduak, eta, horrez gain, araudia eguneratu dute, datu zientifiko berriekin bat.
Alde batetik, Europako Batzordeak estearilo tartratoa izeneko gehigarria (E483) kendu du baimenduen zerrendatik, honako honen bidez: Batzordearen (EB) 2023/2379 Erregelamendua, zeinaren bidez Europako Parlamentu eta Kontseiluaren (EK) 1333/2008 Erregelamenduaren II. eranskina eta Batzordearen (EB) 231/2012 Erregelamenduaren eranskina aldatzen diren, E 483 elikadura-gehigarriari dagokionez (estearilo tartratoa).
2020. urtean, Elikagaien Segurtasuneko Europako Agentziak (EFSA) irizpen zientifiko bat eman zuen estearilo tartratoa (E ...
Gaur ofizialki ONTZI aurkezten da, BASQUE FOOD PACKAGING INNOVATION HUB berrikuntza-komunitatea. Euskal elikagaien enpresaren eta ontzi eta enbalajeen nazioarteko irtenbide onenen arteko lotura izateko asmoarekin sortu da. ONTZI komunitatea BASQUE FOOD CLUSTERek eta ELIKA Fundazioak bultzatzen dute, Eusko Jaurlaritzak 2023ko Berrikuntza Funtsaren bidez finantzatutako ENVAS3S proiektuaren esparruan. Proiektuaren helburua da ingurumen-erregulazioetara egokitzeko beharrari erantzutea, elikagaien segurtasuna eta enpresen lehiakortasuna alde batera utzi gabe gabe. Arantza Madariaga, ELIKA Fundazioko zuzendaria: "kalitatezko produktuak eskaintzeko beharrezkoak direnez, ontziek gero eta jasangarriagoak izan behar dute eta egungo eta etorkizuneko legeriara egokitu behar dute". Europako araudi berriek gero eta ontzi jasangarri gehiago eskatzen dituzte, eta, horretarako, enpresa ...
EFSAk arrisku emergenteak identifikatzen laguntzeko ezagutza‑sare batzuk ditu, hala nola, arrisku emergenteen truke‑sarea (EREN), arrisku emergenteei buruzko interesdunen taldea (StaDG-ER), EFSAko unitate zientifikoak, panel zientifikoak eta Batzorde Zientifikoa. Horiei guztiei esker, EFSA arriskuen ebaluazioaren arloan etorkizunean sor litezkeen erronkei aurre egiteko presta daiteke. Txosten tekniko honetan talde horiek 2021ean identifikatutako jarduerak eta gaiak laburtzen dira. Guztira 18 arazo emergente identifikatu dira, eta arriskuaren eta/edo faktore abiarazlearen arabera sailkatu dira. Identifikatutako arazoen erditan baino gehiagotan, kontsumo‑joeren aldaketa izan da arriskua areagotu duen faktorea.
Kasu guztietan aurrez definitutako 4 irizpide erabili dira arrisku emergentea den edo ez ebaluatzeko: arrisku berria, esposizio berria den edo ...
Arauan substantzia berriak daude eta dagoeneko badaudenen zerrenda eraldatuko duen prozedura arautzen du Elikagaiak egiteko eta lortzeko prozesuetan erabilitako laguntzailekide teknologikoak arautzen dituen 773/2023 Errege Dekretuaren xedea da oinarrizko araudia ezartzea laguntzailekide teknologikoen eta laguntzailekide horiei ezartzeko nortasun- eta araztasun-irizpideen oinarrizko araudia, horiek erabiltzeko baldintzak eta horien etiketetan agertu beharreko aipamenak ezartzea.
Laguntzailekide teknologikoak funtsezko substantziak dira elikagaiak egiteko, nahiz eta gehigarriak, entzimak eta elikagai-aromak ez bezala, azkeneko produktuan eraginik ez izan eta azkeneko produktu horretan ez egon. Xede teknologikoarekin baino ez dira erabiltzen, elikagaiak ekoizterakoan.
Errege Dekretu horrek arau bakarrean sartzen ditu gaur egun baimenduta dauden laguntzailekide teknologikoak, orain arte 20 arau ...
Ale honetako monografiak Elikadura eta Nekazaritzako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) eta Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) Elikagai Gehigarrietako Adituen Batzorde Mistoaren (JECFA) 95. bileran prestatu ziren, 2022ko ekainaren 6-17 eta 22an bildu baitzen birtualki. Monografia horietan Batzordeak aztertutako elikagai-gehigarri espezifikoei buruzko datuen laburpenak daude OMEk Elikagai Gehigarrietako Adituen Batzorde Mistoaren (JECFA) agiri bat argitaratu du, zenbait elikagai-gehigarriri buruzko ebaluazioen seriekoa. Ale honek bi txosten tekniko ditu, baita JECFAren aurreko bileren ondoriozko beste txosten eta agiri batzuk ere.
JECFA organo aholkulari zientifikoa da eta zeregin hori du FAOn, OMEn eta Codex Alimentarius Batzordean elikagai-gehigarrien segurtasunari eta elikagaietan dauden albaitaritzako botiken hondarrei, toxikoei eta kutsatzaile ...
MAPAk murrizketa gehigarriko eremuan murrizketa-neurriak jasotzen ditu, eta, horrela, estatu mailan gaixotasun horrentzako estatus librea berreskuratzen da. Gaztela-Mantxako AABren egoera epidemiologikoak bilakaera ona izan duenez, non 2023/05/18tik ez den berririk baieztatu, MAPAk 2023/09/26an murriztapen gehigarriko eremuan, Albacete, Ciudad Real, Cuenca eta Toledo probintziak hartzen zituen murrizketa-neurriak altxatu ditu.
Aurtengo maiatzaz geroztik fokurik detektatu ez denez, Espainiak ardi- eta ahuntz-baztangarik gabeko herrialdearen estatusa berreskuratu du, 1968tik Espainian detektatzen ez zen patologia batena.
Lehenengo kasua 2022ko irailaren 19an detektatu zen, eta gaixotasunaren 30 foku baieztatu dira guztira, Andaluziako eta Gaztela-Mantxako hainbat ustiategitan banatuta.
Horrela, agerraldiaren ondorioz hartutako osasun-neurriak amaitu dira eta abeltzaintza-jarduera normalari ekin zaio berriro. Gaixotasun ...
AESANeko batzorde zientifikoak aztertu ditu ontziratu gabe saltzen diren eta hondatzeko arrisku handiena duten frutak eta barazkiak, bai eta elikagaien segurtasunean izan ditzaketen ondorioak ere. Halaber, arrisku horiek ekiditeko elikakatean jarraitu beharreko gomendio batzuk eman ditu. Frutak eta barazkiak hondatzeko kausa nagusiak honako hauek dira: kalte mekanikoa, ura galtzea eta kutsadura mikrobianoa.
Landare-produktuetan kalte mekaniko eta birusen eta bakterio patogenoen ondoriozko arrisku handiagoa aurreikusten da. Produktuaren bizitza baliagarrian zehar ugaltzera irits daitezke, eta arrisku handiagoa eragiten dute gordinik eta zuritu gabe kontsumitzen diren fruta eta barazkietan.
Frutak eta barazkiak heltzean, kalte mekanikorako eta hondatzeko aukera gehiago daude, bereziki fruten kasuan, ...
Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) arabera, obesitatea eta gehiegizko pisua epidemia izatera iritsi dira mundu mailan; haurren obesitateak prebalentzia handia du eta goranzko joera azken bi hamarkadetan.
Elikadura-ohiturak hobetzea eta jarduera fisiko gehiago egitea izan da obesitatea murrizteko xede nagusia. Hala ere, obesitatea ohitura osasungarriak dituzten herrialdeetan nabarmen gora egiten jarraitzeak iradokitzen du tartean ingurumen-faktoreak egon daitezkeela, besteak beste, jarduera obesogenikoa duten substantzia kimikoekiko esposizioa.
Obesogenoak honela definitzen dira funtzionalki: obesitatea bultzatzen duten konposatu kimikoak, zelula adiposoen kopurua eta/edo dagoeneko badauden adipozitoetan gantzen pilaketa areagotzen dutenak. Gehien ikertu diren konposatu horien artean plastikoaren industrian erabiltzen diren substantziak daude. Horiekiko esposizioa zenbait bideren bidez ...
AESANen Batzorde Zientifikoak txikizkako merkataritzako establezimenduetan saldu aurretik xerratu edo zatikatutako eta ontziratutako zenbait elikagairen (jateko prest daudenak) bizitza baliagarria ebaluatu du, eta gomendioak eman ditu Listeria monocytogenesen balizko presentziari dagokionez balio-bizitza ezartzen laguntzeko. Horrez gain, hutsean ontziratutako elikagaietan aintzat hartu da Clostridium botulinumen balizko presentziak eragin dezakeen arriskua, eta ondorioztatu da ez liekeela eragingo emandako gomendioei. Honako hauek dira AESANen Batzorde Zientifikoak ebaluatutako elikagaiak: egositako haragi-produktuak (pateak barne), ondutako haragi-produktuak eta gaztak. Elikagai-kategoria bakoitzerako, arrisku biologikoen presentzia eta hazkundeari lotutako faktoreak ezarri dira (uraren ekintza (aw), pH-a eta heltze-denbora), hainbat kontserbatze-egoera hartu dira aintzat eta mikrobiologia aurresalearen ereduak erabili dira ...
EFSAk elikagaien krisiei erantzuten ikasteko prestakuntza-saio bat egin du Europar Batasuneko Aholkularitza Zientifikoko Agentzien Sareari zuzenduta. Saioan agentzien arteko lankidetza hobetzeko arloak identifikatu dira eta krisiaren aurrean prestatzeko etorkizuneko jarduerak ezagutarazi dira. Ekitaldiak egun eta erdi iraun zuen eta Bilbon egin zen, lanerako segurtasun eta osasunerako Europako agentziaren bulegoetan (OSHA), eta Europako eta Europako Batzordeko 12 agentziatako 38 ordezkarik parte hartu zuten. Itxurazko eszenatoki multifazetiko batean oinarrituta, aurkezpenak, eztabaidak eta krisi baten simulazio‑ariketa egin ziren, osasun publikoko eta elikagaien segurtasuneko elementuak konbinatuta.
Prestakuntzaren xedea zen agentziak elikagaien krisiari aurre egiteko prestatzea, bai eta horien arteko elkarlana sustatzea oinarri zientifikoan oinarritutako politiketan elkarri ...
ECDCk eta EFSAk txosten tekniko bat argitaratu berri dute gaixotasun horrek EBn duen egoera epidemiologikoaren ikuspegi orokorra emateko eta osasun publikoan eta animalietan duen eragina ebaluatzeko. Irizpenaren helburua da ebidentzia zientifikoa ematea EBn ezarritako Nilo Mendebaldeko birusak eragindako infekzioen zaintza, prebentzioa eta kontrola indartzeko, erabilitako laborategiko diagnostikoak, dauden zaintza-sistemak eta aplikatutako prebentzio-neurriak deskribatuz. Gizakietan, 2012tik 2021era, MNBren 3.632 infekzio-kasu jakinarazi ziren guztira, eta % 62 Italiak eta Greziak jakinarazi zituzten.
Herrialde kaltetuetan, MNBk eragindako giza infekzio gehienak landa-eremuetan eta hiri-eremuetan gertatu ziren.
Hegaztien artean, MNB kasuak maiztasun handiagoarekin detektatu dira hegazti harrapari basati edo gatibuetan.
Animalia ugaztunen kasuan, MNB kasuak maiztasun handiagoarekin diagnostikatu dira ekidoetan, hala ere, ...
2023ko bigarren lauhilekoan, animalien elikadurari lotutako 124 jakinarazpen egin dira. Horietatik 19 alertak izan dira, 64 informazio-jakinarazpenak eta 41 mugan egin diren ukapenak.
Egindako kontrol motari dagokionez, 37 jakinarazpen kontrol ofizialek egin dituzte, pentsuen ekoizpen-kateko zenbait esparrutan; 35 jakinarazpen industriako autokontroletan detektatu dira; 46 jakinarazpen mugako ikuskapen-postuetan; 4 jakinarazpen kontsumitzaileen kexen ondorioz hauteman dira, eta 1 salaketa baten ondorioz.
Arrisku-motaren arabera, detektatutako arrisku gehienak mikrobiologikoak izan dira (% 65), ondoren mikotoxinekin lotutakoak (% 8) eta gehigarri eta debekatutako substantzien presentziarekin lotutakoak (% 5).
Azpimarratu behar dugu onddoak hauteman direla mikrobiologiako 36 jakinarazpenetan. Gehienetan jakinarazpenaren herrialdea Polonia izan da eta lehengaia Ukrainako ekilore-irina.
Produktuen arabera, ...
EFSAko CONTAM panelak elikagaietako olio mineralen hidrokarburoen (MOH) arriskua berrebaluatu du. Olio mineralen hidrokarburoek (MOH) konposatu kimiko ugari dituzte, eta petrolioaren destilaziotik eta fintzetik sortzen dira nagusiki.
Bi talde nagusi daude: MOSH (olio mineralen hidrokarburo aseak) eta MOAH (olio mineralen hidrokarburo aromatikoak).
MOH horiek elikagaietan aurki daitezke hainbat arrazoirengatik: inguruneko kutsadura, makinetan lubrifikatzaileak erabiltzea, eragile desmoldekatzaileak edo laguntzaile teknologikoak erabiltzea, elikagai edo pentsuentzako gehigarriak edo elikagaiekin kontaktuan dauden materialetatik migratzea (EKM).
EFSAren Elikakatearen Kutsatzaileen Panelak (CONTAM), arriskua aztertu ondoren, honako ondorio hauek atera ditu: Behatutako eragin kaltegarririk gabeko (NOAEL) mailaren ikuspegiaren erreferentzia-balioa kontuan hartuta (236 mg/gorputzeko pisuaren kg eta eguneko) eta 1.200 (esposizio-tarte berdina edo ...
2023ko bigarren lauhilekoan elikagaiei buruzko 1434 jakinarazpen izan dira. Horietatik 388 alertak izan dira (%27), 560 informazio-jakinarazpenak (%39) eta 486 mugan egin diren ukapenak (%34).
Gehien jakinarazi diren kutsadurak:
Elikagai-osagarrietan debekatutako substantziak edo osagai berriak
Salmonela enteritidis eta salmonela oilaskoan
Etiketan deklaratu gabeko alergenoak
Fitosanitarioen hondakinak zitrikoetan (laranja, limoi, mandarina eta pomeloetan)
Aflatoxinak fruitu lehorretan
Klorpirifos-a ekilore eta soja oliotan
Jakinarazpen gehien sortarazi dituzten herrialdeak:
1. Turkia
2. Polonia
3. India
4. Espainia
5. Frantzia
...
EFSAk manganesoaren (Mn) gehieneko ingestio-maila (UL) ezartzeko erabil ahalko liratekeen froga zientifikoen bilduma eta ebaluazioa egin du. Nahiz eta animalietan egindako ikerketa esperimentalek Mn maila altuen ingestioa eragin neurologiko kaltegarriekin lotzen duten, pertsonen artean egindako ikerketei buruz eskura dagoen informazioa ez da nahikoa ondorioak ateratzeko. Bi berrikuspen sistematiko egin ziren manganesoarekiko aho bidezko esposizio altuaren eta pertsonen zein ugaztunen artean izandako eragin neurologikoen arteko lotura ebaluatzeko. Horretarako, 14.471 erregistro aztertu ziren; horren ondorioz, baheketa egin ondoren, pertsonen artean egindako 49 ikerketa eta animalietan egindako beste 63 sartu ziren.
Emaitza berberak modu konparagarrian jorratzeko pertsonen eta animalien arteko azterlanak falta zirenez, iritzi zen ...
EFSAk elikagaien kontsumoak osasunean dituen arriskuei eta onurei buruzko komunikazioaren gaineko literatura zientifiko garrantzitsuaren berrikuspen bat argitaratu du. Egindako azterketek agerian utzi zuten Europako kontsumitzaileek garrantzitsutzat jotzen dutela informazioa jasotzea eta modu positiboan baloratzen dutela elikagaien segurtasuna. Argitalpenak, amaieran, komunikazioa hobetzeko eta herritarren artean elikadura sistemarekiko konfiantza sortzeko jarraibideak eskaintzen ditu. Berrikuspen horretan, EFSAk 2018 eta 2022 artean parekoen ebaluazio bidez berrikusitako aldizkarietan argitaratutako 48 azterlan (gehienak Europar Batasunean argitaratuak) identifikatu eta aztertu ditu. Azterlan horiek honako gai hauei buruzkoak dira: Kontsumitzaileek elikagaien, produktuen eta elikagaietako osagaien ekoizpenari buruz dituzten itxaropenak.
Elikagaiei eta elikadura-produktuei buruzko informazio-iturri gogokoenak.
Elikagaien arriskuei eta onurei buruzko informazioari erantzunak.
...
Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak eta Trantsizio Ekologikoko Ministerioak behien sektorean aplika daitezkeen Teknika Erabilgarri Onenen (TEO) erreferentziazko zerrenda argitaratu du, sektore ekoizleari emisioak murrizteko eta simaurra kudeatzeko baserrietan aplikatzen diren tekniken berri emateko beharra errazteko. Argitaratu berri den dokumentuak abenduaren 27ko 1053/2022 Errege Dekretua (behi-haztegiak antolatzeko oinarrizko arauak ezartzen dituena) betetzen du; horren arabera, agintaritza eskudunek behien sektorerako teknika eskuragarriak erabaki eta argitaratu behar dituzte 2023ko abenduaren 31 baino lehen, murriztutako emisioei lotutako ehunekoak barne.
Bestalde, behien ekoizpenerako sektoreak emisioak murrizteko edo arintzeko TEOak adierazi behar ditu, bai eta simaur solido eta likidoen edo mindaren kudeaketa ere. Betekizun horrek III. ...
EFSAk glifosato herbizidaren arriskuaren ebaluazioaren ondorioak argitaratu ditu, eskura dagoen ebidentzia zientifiko guztia bilduta, eta, horri esker, ondorioztatu du glifosatoak ez dituela betetzen asaldura endokrinoaren irizpideak. Ondorio horiek glifosatoaren onarpenaren hurrengo berritzeari buruz erabakitzeko balioko diote Europar Batasunari. EFSAk Glifosatoaren arriskuaren ebaluazioaren berdinen arteko berrikuspena gauzatu du, Frantziako, Herbeheretako, Suediako eta Hungariako agintari eskudunek eratutako Glifosatoaren Ebaluazio Taldeak emandako informazioan oinarrituta. Era berean, Substantzia Kimikoen Europako Agentziak (ECHA) proposatutako sailkapen eta etiketatze harmonizatua onartu du, 2022ko maiatzean argitaratua. Erabilerak: glifosatoaren eraginkortasuna frogatu da urteko eta bi urteko belar txarren eta belar txar iraunkorren aurka, baldin eta hostoetan ihinztatzen bada barazki, azukre-erremolatxa, ...
Erikortasun- eta heriotza-tasen arrazoi nagusia gaixotasun ez transmitigarriak dira (OME, 2018). Elikadura oso garrantzitsua da hainbat gaixotasun ez transmitigarri prebenitzeko (gaixotasun kardiobaskularrak, gaixotasun zerebrobaskularrak, II motako mellitus diabetesa eta zenbait minbizi-mota).
Gaixotasun horien kasuan, azukre, gantz edo gatz (“nutriente kritiko” gisa ezagunak) asko kontsumitzea da arrisku-faktore nagusietako bat.
Pertsonei elikadura-ohitura osasuntsuak bereganatzen laguntzeko, azken urteotan material grafiko eta informazio asko garatu dugu, gure webgunearen Elikadura osasungarria atalean eskuragai dagoena; atal hori aldizka eguneratzen da.
Azukrea, gatza edo zenbait gantz asko kontsumitzeak ondorio kaltegarriak dituenez pertsonen osasunarengan, “nutriente kritikoak” atala gehitu dugu, non nutriente horiei buruzko informazioa biltzen den, hura aztertu eta aukera osasuntsuagoak ...
Cookieak gure webgunearen erabilgarritasuna eta prozesuak hobetzeko edo gaitzeko erabiltzen dira. Cookieak desgaitu edo ezabatzen badira, gerta daiteke erabiltzaileek webgunearen aukerak ezin erabiltzea, edo webgunean diseinatu ez den moduan funtzionatu dezake arakatzaileak.
Esta web utiliza cookies para que podamos ofrecerte la mejor experiencia de usuario posible. La información de las cookies se almacena en tu navegador y realiza funciones tales como reconocerte cuando vuelves a nuestra web o ayudar a nuestro equipo a comprender qué secciones de la web encuentras más interesantes y útiles.
Behar-beharrezkoak diren cookieak beti aktibatu behar dira, cookie-en ezarpenen zure lehentasunak gorde ahal izateko.
Las cookies estrictamente necesarias tiene que activarse siempre para que podamos guardar tus preferencias de ajustes de cookies.
Cookie hau desaktibatzen baduzu, ezin izango ditugu zure lehentasunak gorde. Horrek esan nahi du webgune hau bisitatzen duzun bakoitzean cookieak gaitu edo desgaitu beharko dituzula berriro.
Si desactiva esta cookie, no podremos guardar sus preferencias. Esto significa que cada vez que visite este sitio web deberá habilitar o deshabilitar las cookies nuevamente.
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
cookielawinfo-checkbox-necessary
RGPD Compliance plugin
Determina si el visitan te ha aceptado la casilla de consentimiento de cookies
1 día
Analisi- edo neurketa-cookieak
Webgune honek Google Analytics ezarritako cookiak erabiltzen du, bisitari kopurua eta weborriaren erabilerari buruzko informazio anonimoa biltzeko.
Cookie hauek mantenduz gero, gure weborria hobetzen laguntzen gaituzu.
Este sitio web utiliza Google Analytics para recopilar información anónima sobre el número de visitantes y el uso de la web.
Si mantienes estas cookies, nos ayudas a mejorar nuestra página web.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
_ga
Google
Registra una identificación única que se utiliza para gen erar datos estadísticos acerca de cómo utiliza el visitan te el sitio web.
2 años
_gat
Google
Utilizado por Google Analytics para controlar la tasa de peticiones.
1 día
_gid
Google
Registra una identificación única que se utiliza para generar datos estadísticos acerca de cómo utiliza la persona visitante el sitio web.
Kontsumitzailea: 