Berriak

Irradiazioaren segurtasuna elikagaietan – EFSA 2011

Elikagaien Segurtasuneko Europako Agentziak (EFSA) adierazpen bat argitaratu berri du irradiazioaren segurtasunari buruz elikagaietan. Adierazpen horretan biltzen dira BIOHAZ (arrisku biologikoak) eta CEF (kontaktu-materialak, entzimak, aromatizatzaileak eta laguntzaileak) bere bi panelek, hurrenez hurren, irailean eta urrian eman zituzten iritzien ondorioak eta gomendioak. Elikagaien Irradiazioaren Segurtasunari buruzko Balioespenari dagokionez, EFSAk ondorioztatu du ez dagoela elikagai irradiatuen edo irradiazio ionizatzaileen bidez tratatutako elikagaien kontsumoarekin lotutako arrisku mikrobiologikorik. Gainera, adierazi du irradiazioa metodo eraginkorra dela elikagaietan patogenoak murrizteko, eta lagundu egiten duela kontsumitzaileen segurtasun maila hobetzen. Metodo horrek, ordea, sartuta egon behar du Higiene Praktika Egokiak eta Arriskuen eta Kontrolgune Kritikoen Analisia biltzen ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Oilasko haragian Campylobacter bakteria murrizteko neurriak – EFSA 2011

EFSAk argitaratu du Campylobacter bakteriaren gaineko arriskua balioztatzea oilaskoetan. Bertan bakteria hori murrizteko neurriak aurki daitezke. Uste da urtean Europan gertatzen diren kasuen % 20-30 bakteria horrek eragiten dituela (2009an 1958.252 kasu diagnostikatu ziren). Hil aurreko neurrien artean honako hauek aipa ditzakegu: Eltxo-sareak erabiltzea leihoetan. Hil behar diren animalien adina txikiagotzea. Ahal den neurrian, albait jende gutxien sartzea instalazioetan. Horrela bakteria instalazioen kanpoaldetik barrualdera igarotzea ekidingo da. Hil aurreko neurriek % 50 murritz lezakete arriskua. Honako hauek dira, berriz, hil ondoren aplikatzekoak diren neurrietako batzuk: Haragia galdarraztatzea (20 segundo 80 gradutan) edo irradiatzea. Azido laktikoko diluzio batez garbitzea. Izoztea 2 edo 3 egunez. Neurri horiek % 50 eta % 90 ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Txostena: dioxinak, furanoak eta bifenilo halogenatu mistoak – COT 2011

Txosten horretan aztertu egiten da zein eragin duten dioxinen antzeko zenbait konposatuk, hain zuzen ere dibenzoparadioxinak/dibenzofuranoak eta bifenilo misto halogenatuak izenekoek (PXDDak/PXDF eta PXBak).Kloruroak eta bromuroak parte hartzen duten errekuntzetan sortzen dira konposatu horiek, eta badirudi horien toxikotasun-maila antzeko konposatuena -dioxinak eta furano polibrominatuak (PBDD/Fak)- baino handiagoa dela.PBDD/Fak bezala, konposatu misto halogenatu horiek aurkitzekotan, batik bat, arrainetan, itsaskietan, gibelean eta arrautzetan aurkitzen dira.COTen txostena – konposatu misto halogenatuak ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

2009ko txostena: zoonosien joerak eta iturriak Europa – EFSA 2011

Txosten horrek 2009. urteari egiten dio erreferentzia eta aztertu egiten ditu zoonosiei eta elikagaiek transmititu ahal dituzten gaixotasunen (ETG) agerraldiei buruzko datuak Europan. Txosten horren ondorioetatik honako hauek dira aipagarrienak:Urte honetan 108.614 salmonelosi kasu jakinarazi dira. Beraz, gaixotasunak beheranzko joera izaten jarraitzen du beste urte batez.Campilobakteriosia gaixotasun zoonotikoak eragin ditu jakinarazpen gehien (198.252 kasu).2008. urtearekin erkatuz gero, 2009an listeriosi kasu gutxiago jakinarazi dira, hain zuzen ere % 19,1 gutxiago; izan ere, guztira 1.645 kasu jakinarazi dira.Elikagaiek transmititu ahal dituzten gaixotasunen 5.500 agerraldietatik gehienak Salmonella bakteriak, birusek eta bakteria-toxinek eragin dituzte.EFSAren txostena 2009 ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

E. coli eta S. aureus mikrobioen aurkako erresistentzia Europan – EARS 2011

Mikrobioen aurkako Erresistentzia Zaintzeko Europako Sareak (EARS-Net) azterlan bat argitaratu berri du. Azterlan horrek deskribatu egiten ditu, batetik, zenbatekoa izan den Escherichia colik eta Staphilococcus aureusek eragindako infekzioen intzidentzia eta, bestetik, zein den mikrobioen aurkako suszeptibilitatearen joera, 2002-2009 epean Europako 22 herrialdetan. Aztertu den epe horretan, odolean E. colik eragindako infekzioen kopuruak % 71 egin zuen gora eta mikrobioen aurkako erresistentzia askoz ere handiagoa izan zen. S. aureusi dagokionez, infekzio-kopuruak % 34 egin zuen gora; baina, behera egin zuen metizilinarekiko erresistenteak diren bakanen portzentajeak.Artikulu osoa ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Elikagaien kontsumoari buruzko datu-basea – EFSA 2011

EFSAk datu-base bat argitaratu du Europako Batasunean elikagaien kontsumoari buruz. Horren helburua da elikagaiak kontsumitzearekin lotutako arriskuak balioesteko beharrezkoa den informazioa hobetzea. Datu-base horretako informazioa lortu da 22 estatu kidetan dietari buruz egindako 32 inkestaren bidez. Informazioa bereizita dago adin-taldeen, elikagaien eta kontsumo moten arabera. Halaber, kontsulta egiteko beste irizpide batzuk ere erabil daitezke, besteak beste: herrialdea, eguneko gramo kopurua edo pisuaren kiloko eta eguneko gramo kopurua. Informazio hori garrantzitsua izango da arriskuen balioespenean; izan ere, aukera emango du estimazio zehatzagoak egiteko herritarren elikagai-arriskuekiko esposizioari buruz. Bestalde, EFSA estatu kideekin ari da lanean elikagaien kontsumoari buruzko inkesta bateratuak egiteko. Horien ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Espainiako dieta-ingestari buruzko lehenengo inkestaren emaitzak

Espainiako dieta-ingestari buruzko lehenengo inkestaren emaitzak argitaratu ditu AESANek. Inkesta hori 18 eta 64 urte arteko 3.000 herritarren artean egin da, eta helburua izan da herritarren elikadura ohiturak eta egoera nutrizionala aztertzea. Inkestaren datuak elikagai-talde ezberdinen kontsumoari buruzkoak dira, eta adin-taldeka xehatuta daude. Datu horiek guztiak oso baliagarriak dira elikagaien kontsumoaren arriskuekiko esposizioa balioesteko. Emaitzen ondorioz, AESANek gomendio batzuk eman ditu herritarren elikadura ohiturak hobetzearren:Zereal, fruitu, barazki, lekale eta fruitu lehor gehiago kontsumitu behar dira. Azukreak, berriz, gutxiago kontsumitu behar dira; izan ere, gehiegi kontsumituz gero, gehiegizko pisua, loditasuna eta hortzeko txantxarrak izan ditzakegu. Murriztu egin behar da haragi koipetsuen, ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Nekazaritza ekologikoari buruzko 2011ko mundu txostena

Gaur egun, munduko nekazaritza-azaleraren % 0,9 ekoizpen ekologikorako erabiltzen da, hau da, guztira 37,2 milioi hektarea. Horixe ondorioztatzen da Nekazaritza Ekologikoaren Mugimenduen Nazioarteko Federazioak (IFOAM) argitaratu berri duen 2011ko Nekazaritza Ekologikoari buruzko mundu mailako txostenenetik.Europako datuei dagokienez:2009. urtearen amaieran, 250.000 ustiategik baino gehiagok kudeatzen zuten nekazaritza ekologikorako azaleraren 9,3 milioi hektarea. Hori Europako Batasuneko nekazaritza-azaleraren % 1,9 da eta Europako nekazaritza-azaleraren % 4,7.Munduan nekazaritza ekologikorako erabiltzen diren lurren azaleraren % 25 Europan dago.2008. urtearekin erkatuz gero, ia milioi bat hektarea gehiago daude orain.Honako herrialde hauek dituzte nekazaritza ekologikorako hektarea gehien: Espainia (1,3 milioi hektarea), Italia (1,1 milioi hektarea) eta Alemania ...

Elika Nekazaritza

Irakurri gehiago

Oilaskoetan Salmonellaren kutsadurarekin lotura duten faktoreak

EFSAk 2008an azterlan bat egin zuen Campylobacter bakteriak eta Salmonellak oilaskoetan eragindako kutsadurari buruz, eta orain argitaratu du azterlan horren azken zatia. Zenbait faktore identifikatu dituzte haragiaren kutsadurarekin lotuta. Ondorioz, EFSAk gomendatu du aintzat hartzea faktore horiek zoonosi horiek kontrolatzeko programak diseinatu eta ezartzean. Azterlanaren zati horretan, aldagai anitzeko erregresioa aztertu da. Horretarako, 561 hiltegitako 10.035 oilasko-loteetako datuak erabili dituzte. Hiltegiok 26 estatu kidetakoak eta Norvegia eta Suitzakoak ziren. Besteak beste, honako faktore hauek hartu dituzte aintzat: ekoizpen mota, lotearen tamaina, animalien adina, laginak zein garaitan hartu diren, karkasak hozteko metodoa eta Campylobacter bakteriak eragindako kutsadura. Emaitzen arabera, hiltegi batek animaliak hiltzeko ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Amaierako txostena: Elikagaiek sor litzaketen arriskuei buruz antolatutako zientzia – EFSA 2011

Elikagaien Segurtasuneko Europako Agentziak (EFSA) argitaratu egin ditu “Elikagaiek sor litzaketen Arriskuak - Identifikatzetik komunikatzera" 15. zientzia-hitzaldiaren ondorioak. Hitzaldia 2010eko urrian egin zen, eta ELIKA (Nekazaritzako Elikagaien Segurtasunerako Euskal Fundazioa) gonbidatu zuten parte hartzera; izan ere, ELIKAk ezagutza eta eskarmentu handia du Arriskuen Identifikazioan. Jarraian, oso laburki adierazten dira sor litezkeen arriskuen arloan eztabaidatu ziren alderdi nagusien ondorioak: Metodologia: Sor litezkeen Arriskuen Identifikaziorako printzipio eta metodoak estandarizatu egin dira Europan, “Foresight” prozesuaren bidez. Prozesu igarle horrek bere baitan biltzen du adimen-jarduera ugari, arriskuen kudeatzaileek etorkizuna antzeman dezaten. Datuen iturriak: Lehenik eta behin, datuak bildu eta monitorizatu egin behar dira substantzia ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Azterlana: substantzia perfluoroalkilatuak elikagaietan – EFSA 2011

EFSAk azterlan bat argitaratu berri du elikagaietako Substantzia Perfluoroalkilatuen (PFAS) edukiari buruz. Azterlana egiteko 4.881 lagin aztertu ditu 2000. eta 2009. urteen artean. Hona hemen azterlanaren emaitzak: PFASen familiatik honako hauek aurkitu dira gehienbat aztertutako laginetan: PFOS (% 31.1), PFTriDA (% 17.2), PFOSA (% 16.6), PFOA (% 11.5), etab. Honako elikagai hauetan antzeman dira batez ere: “arrain erraiak (% 68), “ehiza animalien erraiak" (% 64), “ehiza haragia" (% 22), “uretako moluskuak” (% 20), “krustazeoak” (% 17) eta “arrain haragia” (% 9.7)EFSAk gomendatu du informazio zabalagoa jaso behar dela elikagaietan substantzia horien edukiei buruz, zehazki PFAS kontzentrazio maila altua duten elikagaietan ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Txostena: Gaixotasun transmitigarriak Europako Batasunean – ECDC 2011

Gaixotasunak Kontrolatzeko eta Prebenitzeko Europako Zentroak (ECDC) urteko txostenaren 4. edizioa argitaratu du, Europan derrigorrean jakinarazi behar diren gaixotasunen zaintza epidemiologikoari buruz. Gaixotasun kategorien artean daude elikagaien bidez transmiti daitezkeen gaixotasunak eta zoonosiak. Azken talde horretan bi gaixotasunek baino ez dute goranzko joera: campilobacteriosiak eta yersiniosiak. Txostena ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Jakinarazpena: Kadmioaren ingesta toleragarriaren maila – EFSA 2011

EFSAren CONTAM Panelak 2009an ezarri zuen kadmioaren ingesta toleragarriaren maila (2,5 µg gorputz-pisuaren kiloko eta asteko). JECFAk, berriz, beste ingesta maila bat, behin-behinekoa, proposatu zuen 2010ean (5,8 µg gorputz-pisuaren kiloko eta asteko). Bi maila horien arteko aldea nabarmena da. Alde hori argitzeko, EFSAk konparazio-azterlan bat egin du baloreak ezartzeko erabili diren bi metodologien artean eta ezberdintasun handiak antzeman ditu. Honako dokumentu honetan kontsulta daiteke konparazio-azterlana. Bestalde, EFSAk adierazi du Asteko Ingesta Toleragarriak 2,5 µg-koa izan behar duela gorputz-pisuaren kiloko, adin talde guztien eta edozein kontsumitzaileren segurtasun-tarte egokia bermatu ahal izateko, esposizio maila altuenekoenak barne (begetarianoak edo metal horren kontzentrazio handieneko ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Zientzia lankidetza EFSAren eta estatu kideen artean-2011

Estatu kideen lankidetza ezinbestekoa da; izan ere, lankidetza horri esker, Elikagaien Segurtasuneko Europako Agentziak (EFSA) ziurta dezake kontsumitzaileen babesa eta osasun arloko politika oinarrituta egongo direla zientzia-ebidentzia sendoan eta fidagarrian. Hori dela eta, EFSAren Zientzia Lankidetzarako Unitateak txosten tekniko bat osatu du. Txosten horretan bildu ditu EFSAren eta estatu kideen arteko lankidetza jarduera nagusiak. Horiek guztiak EFSAren Estrategian identifikatutako lehentasunezko lau arloetan sartzen dira. Agentziak, araudi arautzailearen 36. artikulua betez, estatu kideetako erakundeak finantzatzen ditu, jarduera horietako batzuk aurrera eraman ditzaten. Bestalde, Kontsultarako Foroa, Foku Guneak eta Sareak sortu dira xede horretarako. Horiek funtsezko baliabideak dira informazioa eta datuak trukatzeko ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Arrisku Metaketa Balioztatzea: landare-osasunerako produktuen ingesta – EVIRA 2011

Elikagaien Segurtasuneko Finlandiako Agentziak (EVIRA) urteak daramatza landareak babesteko substantzia aktiboen ingestak kontsumitzaileen osasunean izan dezakeen arriskua balioesten. Orain arte substantzia horiek banaka balioetsi izan ditu; baina, horrek ez zuen erabateko esposizioaren ikuspegi orokorrik ematen. Oraingo honetan, berriz, EVIRAk metaketa simulatzen duten metodoak erabili ditu, substantzia ugariekiko esposizioa balioesteko. Arriskuen Metaketa Balioztatzeko, elikagaien 10.565 lagin hartu eta horietan 250 landare-osasunerako produkturen hondakinen kontrolak egin dituzte. Eta, azkenik, kontrol horien emaitzetan oinarritu dira. Halaber, aintzat hartu dituzte herritar kalteberak, besteak beste umeak. Emaitzen arabera, landare-osasunerako produktuekiko esposizio kronikoak ez du inolako arriskurik eragiten; baina umeek eta, neurri txikiagoan, helduek duten esposizio ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Arrisku Metaketa Balioztatzea: landare-osasunerako produktuen ingesta – EVIRA 2011

Elikagaien Segurtasuneko Finlandiako Agentziak (EVIRA) urteak daramatza landareak babesteko substantzia aktiboen ingestak kontsumitzaileen osasunean izan dezakeen arriskua balioesten. Orain arte substantzia horiek banaka balioetsi izan ditu; baina, horrek ez zuen erabateko esposizioaren ikuspegi orokorrik ematen. Oraingo honetan, berriz, EVIRAk metaketa simulatzen duten metodoak erabili ditu, substantzia ugariekiko esposizioa balioesteko. Arriskuen Metaketa Balioztatzeko, elikagaien 10.565 lagin hartu eta horietan 250 landare-osasunerako produkturen hondakinen kontrolak egin dituzte. Eta, azkenik, kontrol horien emaitzetan oinarritu dira. Halaber, aintzat hartu dituzte herritar kalteberak, besteak beste umeak. Emaitzen arabera, landare-osasunerako produktuekiko esposizio kronikoak ez du inolako arriskurik eragiten; baina umeek eta, neurri txikiagoan, helduek duten esposizio ...

Elika Nekazaritza

Irakurri gehiago

Arriskuen Balioespenak: Landare-osasunerako produktuen hondakinak elikagaietan – FAO/OMS- 2011

2010eko irailean bildu ziren, batetik, FAOren (Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundea) elikagaietan aurki daitezkeen Landare-osasunerako Produktuen Hondakinen arloko Adituen Panela eta, bestetik, OMSren (Osasunerako Mundu Erakundea) Landare-osasunerako Produktuen Hondakinak Balioesteko Taldea. Helburua zen elikagaietan aurki daitezkeen landare-osasunerako 22 produkturen hondakinak kontsumitzearen arriskua, epe luzera zein motzera, balioestea. Ondorioztatu zuten landare-osasunerako bi produkturen epe motzera balioztatutako ingestak (IESTI) gainditu egiten zuela Erreferentziazko Dosia (ARfDak). Hauek dira bi produktuok: bifentrina marrubietan eta triazofoak arrozean. Arriskuen Balioespenak sendotzeko, FAO/OMSren adituen bi taldeek honako gomendio hauek eman zituzten: Hobetu egin behar dira, batetik, ingestaren epe motzeko balioztapena; bestetik, arriskuaren epe motzeko balioespenaren emaitzen ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Arriskuen Balioespenak: Landare-osasunerako produktuen hondakinak elikagaietan – FAO/OMS- 2011

2010eko irailean bildu ziren, batetik, FAOren (Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundea) elikagaietan aurki daitezkeen Landare-osasunerako Produktuen Hondakinen arloko Adituen Panela eta, bestetik, OMSren (Osasunerako Mundu Erakundea) Landare-osasunerako Produktuen Hondakinak Balioesteko Taldea. Helburua zen elikagaietan aurki daitezkeen landare-osasunerako 22 produkturen hondakinak kontsumitzearen arriskua, epe luzera zein motzera, balioestea. Ondorioztatu zuten landare-osasunerako bi produkturen epe motzera balioztatutako ingestak (IESTI) gainditu egiten zuela Erreferentziazko Dosia (ARfDak). Hauek dira bi produktuok: bifentrina marrubietan eta triazofoak arrozean. Arriskuen Balioespenak sendotzeko, FAO/OMSren adituen bi taldeek honako gomendio hauek eman zituzten: Hobetu egin behar dira, batetik, ingestaren epe motzeko balioztapena; bestetik, arriskuaren epe motzeko balioespenaren emaitzen ...

Elika Nekazaritza

Irakurri gehiago

Berrikusketa: EFSAk Arriskuen Balioespenean erabiltzen duen terminologia – 2011

Ezinbestekoa da zientzia-aholkularitza argia izatea; batetik, arriskuen kudeatzaileek erabaki egokiak har ditzaten, eta, bestetik, erabaki horiek elikakatean parte hartzen dutenek eta kontsumitzaileek uler eta babes ditzaten. Horregatik, Elikagaien Segurtasuneko Europako Agentziak (EFSA) jakinarazi zuen beharrezkoa dela terminologia bateratua erabiltzea Arriskuen Balioespen arloan. Behar hori betetzeko, EFSAk Elikagaiak eta Ingurumena Aztertzeko Britainiako Agentziari (FERA) eskatu dio egin dezala erabiltzen den terminologiaren azterketa konparatiboa. Horrela, 2008. eta 2010. urteen artean EFSAren Zientzia Panelen zein Zientzia Batzordearen 219 dokumentuetan erabiltzen diren onura, arrisku, eraginkortasun eta zalantza terminoak definitu ahalko dituzte. Azterketa horren arabera, termino horiek definitzen zituzten deskribatzaile gehienak kualitatiboak ziren (3557/3888). Beraz, ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Metal astunen eta dioxinen ingesta Alemanian – BfR 2011

LExUKon proiektuaren azken txostena argitaratu dute. Txostenak erreferentzia egiten dio Alemaniako herritarrek duten ingurumen-kutsatzaileekiko esposizio mailari, elikagaien bitartez. Txosten horretan, Arriskuak Balioztatzeko Institutu Federaleko (BfR), Substantzia Arriskutsuen Ikerketarako eta Aholkularitzarako Institutuko (FoBIG) eta Bremengo Unibertsitateko zenbait ikertzailek hartu dute parte. Proiektu horretan kalkulatu egin dute zenbat kadmio, berun, merkurio, dioxina eta PCB hartzen duten kontsumitzaileek elikagaien bidez. Ikerlan horren ondorioak oso interesgarriak dira eta Arriskuen Balioespenean aplika daitezke. Proiektuaren emaitzen arabera, kadmioaren iturri nagusia landareek eta laboreek osatzen dute; berunaren iturri nagusia, berriz, edariak eta laboreak dira. Metilmerkurioa, batik bat, arrainean aurkitzen da. Dioxinak eta PCBak, ostera, esnekietan eta haragian.Artikulu ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago