EFSAk elikagaien kontsumoak osasunean dituen arriskuei eta onurei buruzko komunikazioaren gaineko literatura zientifiko garrantzitsuaren berrikuspen bat argitaratu du. Egindako azterketek agerian utzi zuten Europako kontsumitzaileek garrantzitsutzat jotzen dutela informazioa jasotzea eta modu positiboan baloratzen dutela elikagaien segurtasuna. Argitalpenak, amaieran, komunikazioa hobetzeko eta herritarren artean elikadura sistemarekiko konfiantza sortzeko jarraibideak eskaintzen ditu. Berrikuspen horretan, EFSAk 2018 eta 2022 artean parekoen ebaluazio bidez berrikusitako aldizkarietan argitaratutako 48 azterlan (gehienak Europar Batasunean argitaratuak) identifikatu eta aztertu ditu. Azterlan horiek honako gai hauei buruzkoak dira: Kontsumitzaileek elikagaien, produktuen eta elikagaietako osagaien ekoizpenari buruz dituzten itxaropenak.
Elikagaiei eta elikadura-produktuei buruzko informazio-iturri gogokoenak.
Elikagaien arriskuei eta onurei buruzko informazioari erantzunak.
...
Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak eta Trantsizio Ekologikoko Ministerioak behien sektorean aplika daitezkeen Teknika Erabilgarri Onenen (TEO) erreferentziazko zerrenda argitaratu du, sektore ekoizleari emisioak murrizteko eta simaurra kudeatzeko baserrietan aplikatzen diren tekniken berri emateko beharra errazteko. Argitaratu berri den dokumentuak abenduaren 27ko 1053/2022 Errege Dekretua (behi-haztegiak antolatzeko oinarrizko arauak ezartzen dituena) betetzen du; horren arabera, agintaritza eskudunek behien sektorerako teknika eskuragarriak erabaki eta argitaratu behar dituzte 2023ko abenduaren 31 baino lehen, murriztutako emisioei lotutako ehunekoak barne.
Bestalde, behien ekoizpenerako sektoreak emisioak murrizteko edo arintzeko TEOak adierazi behar ditu, bai eta simaur solido eta likidoen edo mindaren kudeaketa ere. Betekizun horrek III. ...
EFSAk glifosato herbizidaren arriskuaren ebaluazioaren ondorioak argitaratu ditu, eskura dagoen ebidentzia zientifiko guztia bilduta, eta, horri esker, ondorioztatu du glifosatoak ez dituela betetzen asaldura endokrinoaren irizpideak. Ondorio horiek glifosatoaren onarpenaren hurrengo berritzeari buruz erabakitzeko balioko diote Europar Batasunari. EFSAk Glifosatoaren arriskuaren ebaluazioaren berdinen arteko berrikuspena gauzatu du, Frantziako, Herbeheretako, Suediako eta Hungariako agintari eskudunek eratutako Glifosatoaren Ebaluazio Taldeak emandako informazioan oinarrituta. Era berean, Substantzia Kimikoen Europako Agentziak (ECHA) proposatutako sailkapen eta etiketatze harmonizatua onartu du, 2022ko maiatzean argitaratua. Erabilerak: glifosatoaren eraginkortasuna frogatu da urteko eta bi urteko belar txarren eta belar txar iraunkorren aurka, baldin eta hostoetan ihinztatzen bada barazki, azukre-erremolatxa, ...
Erikortasun- eta heriotza-tasen arrazoi nagusia gaixotasun ez transmitigarriak dira (OME, 2018). Elikadura oso garrantzitsua da hainbat gaixotasun ez transmitigarri prebenitzeko (gaixotasun kardiobaskularrak, gaixotasun zerebrobaskularrak, II motako mellitus diabetesa eta zenbait minbizi-mota).
Gaixotasun horien kasuan, azukre, gantz edo gatz (“nutriente kritiko” gisa ezagunak) asko kontsumitzea da arrisku-faktore nagusietako bat.
Pertsonei elikadura-ohitura osasuntsuak bereganatzen laguntzeko, azken urteotan material grafiko eta informazio asko garatu dugu, gure webgunearen Elikadura osasungarria atalean eskuragai dagoena; atal hori aldizka eguneratzen da.
Azukrea, gatza edo zenbait gantz asko kontsumitzeak ondorio kaltegarriak dituenez pertsonen osasunarengan, “nutriente kritikoak” atala gehitu dugu, non nutriente horiei buruzko informazioa biltzen den, hura aztertu eta aukera osasuntsuagoak ...
Albaitaritzako medikamentuaren erabilerari buruzko sendagaien banaketa, preskripzioa, salmenta eta erabilera arautzen duen uztailaren 18ko 666/2023 Errege Dekretua onartu berri da. MAPAk berriki jakinarazi du nahitaez bete beharreko arau berri hau argitaratu dela. Bertan, honako betebehar hauetako batzuk ezartzen dira: Albaitaritzako profesionalentzat: mikrobioen aurkako sendagaien erabilera ezartzen du, osasun publikorako arriskuari dagokionez, baita tratamendu metafilaktikoak egiteko eskakizunak ere.
Handizkako banaketan figura berri bat arautzen da: kontratu bidezko biltegiak.
Txikizkako salmentan, abeltzaintzako erakunde edo talde gisa har daitezkeen sozietateak definitzen dira, eta errezeta elektronikoak igortzeko plataformen kudeaketa arautzen da.
Antibiotikoen errezeten datuak osasun-agintariei elektronikoki helarazteko.
Abeltzaintzako ustiategietan medikamentuen erabileran hondakinak kudeatzeko. Arauaren helburua albaitaritzako ...
Europako Batzordeak aditu-talde independente baten txostena argitaratu du. Bertan, zenbait gako aztertzen dira estatu kideek kontsumitzaileak dieta osasungarri eta jasangarriagoak izatera animatzeko ekintzak susta ditzaten. Elikagaien jasangarritasunaren arloko Batzordearen politikak diseinatzeko, batik bat, F2F (Farm to Fork, baserritik mahaira) hartzen da estrategia nagusitzat, eta NPE (Nekazaritza Politika Erkidea) ekintza-tresnatzat, asmo handiko ingurumen-eskemak sortu ditu eta.
SAPEAren (Science Advice for Policy by European Academies, Politikarako Europako Akademien Batzorde Zientifikoa) proben berrikuspen-txostenaren (EER, Evidence Review Report) laburpenean, legegintzak esku har dezakeen bost arlo identifikatzen dira: Prezioak (Adib.: osasungarriak edo jasangarriak ez diren elikagaiak garestitzeko neurri fiskalak)
Eskuragarritasun fisikoa (Adib.: arauak sortzea RETAIL eta janari‑zerbitzuetan ...
CIICak aspartamoa gizakientzat kartzinogenoa izan daitekeela adierazi du (CIICaren 2B taldea); izan ere, ezarri du horren gizakionganako kartzinogenizitateari buruzko “ebidentzia mugatua” dagoela, eta JECFAk berretsi du produktu honen eguneko ingestio onargarria gorputz‑pisuaren 40 mg/kg-koa dela. Minbiziari buruzko Nazioarteko Ikerketa Zentroak (CIIC), Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) Elikagai Gehigarrien Adituen FAO/OME Batzorde Mistoak (FECFA) eta Elikadura eta Nekazaritzarako Erakundeak (FAO) aspartamoak osasunean dituen eraginen ebaluazioak argitaratu dituzte.
Aspartamoa 1980az geroztik elikagai eta edari askotan erabili den edulkoratzaile artifiziala da. Esaterako, edari dietetikoetan, txikleetan, izozkietan, esnekietan, gosaltzeko zerealetan, hortzetako pastan eta botiketan erabiltzen da, bai eta eztulerako botiketan eta bitamina mastekagarrietan ere.
Aspartamoari buruzko ebaluazioetan adierazi da ...
Mundu-mailako pandemia batetik berreskuratzen ari garen honetan, berreskuratze-prozesu horretan desberdinkeriak daude herrialde batzuetatik besteetara, baita herrialdeen barruan ere. Gainera, mundua Ukrainako gerraren ondorioak ere ari da pairatzen, zeinak elikagaien eta energiaren merkatuak aztoratu baititu. Bestetik, gero eta argiago dago nekazaritzako elikagaien sistemek kalte handiak jasaten dituztela krisien (adibidez, COVIDarena), klimaren aldakortasunaren eta muturreko fenomeno klimatikoen ondorioz, baita ekonomia-uzkurduren ondorioz ere.
Testuinguru horretan, txostenean zifra hauek daude bilduta: 735 milioi pertsona inguruk gosea pasatzen dute (2019an, pandemiaren aurretik, baino 112 milioi gehiago).
Aurreikuspenen arabera, 2030ean 600 milioi pertsonak azpielikadura kronikoa pairatuko dute. Pandemiarik eta Ukrainako gerrarik egon izan ez balitz, zifra hori 119 ...
Animalien elikadurarako produktuek substantzia gogaikarriak izan ditzakete. Substantzia horiek animalien osasuna kaltetu dezakete, eta, animalia-jatorriko produktuetan egon daitezkeenez, giza osasuna eta ingurumena ere kaltetu ditzakete.
Ezinezkoa da animalien elikadurarako produktuetatik substantzia gogaikarriak erabat kentzea; hortaz, garrantzitsua da haien edukia murriztea, aintzat hartuta substantziaren toxikotasuna, biometagarritasuna eta biodegradagarritasuna, nahi ez diren ondorio kaltegarriak ager ez daitezen.
Arriskuen ebaluazioetan oinarrituta, honako araudi hauetan daude jasota substantzia gogaikarri horien gehieneko edukiak:2002/32/CE Zuzentaraua eta ondorengo aldaketak, eta 465/2003 Errege Dekretua, animalien elikadurako substantzia gogaikarriei buruzkoa. ELIKAk, animalien elikadurako eragileek substantzia horien mugak ezagutzearen garrantziaz jabetuta, PENTSUEN MAPA tresna argitaratu du, sarbide librekoa. Tresna horrek diseinu eta funtzionaltasun ...
ACSAk zianobakterioei eta horiek sortzen dituzten toxinei buruzko artikulu bat argitaratu du ANSESek egindako ebaluazio batean oinarrituta. Ebaluazio horretan ur edangarrian, jolaserako uretan eta arrantza profesionaleko eta aisialdiko jardueretan erabilitako uretan zianobakterioak eta horren toxinak agertzearen ondoriozko arriskuen berri ematen da. Lurrean zein uretan (gazi zein gezan) hazten den mikroorganismo mota bat da. Eguzkiak gogor jotzen duenean eta uraren tenperatura 20 gradutik gorakoa denean, izugarri areagotu daiteke egun gutxi batzuetan eta loraketa gertatzen da; ondorioz, pertsona zein animalientzat kaltegarriak izan daitezkeen toxinak sor daitezke, zianotoxinak, hain zuzen ere. ANSESek Europako herritarrek toxina horiek kontsumitzeagatik izan dezaketen arriskuaren karakterizazioa egin du, mikrozistina barietate ...
Europako Ingurumen Agentziak (EIA) txosten bat argitaratu du gaur egun tenperatura altuek eta bero-boladek gizakien osasunean duten eraginari buruz eta datu horiek oinarri hartuta ohartarazi du klimarekiko sentsibleak diren gaixotasun kutsakorrak ugaritzen ari direla; sortzen ari den mehatxu hori hedatu egin daiteke hegoaldetik Europa iparraldera.
Txostenak hiru bloke nagusi ditu eta oinarrizko puntu hauek atera dira: Klima-aldaketak eta pertsonen osasunarekin eta ongizatearekin duen harremanak isla handiagoa behar dute EBren politiketan.
Klima-aldaketara egokitzeko Europako politika nazionalek klimaren eragina kontuan dute eta gehienetan erreaktiboak dira. Aldiz, klima-aldaketak eragiten dituen osasun-arazoetara gutxiago fokatuta daude. Gainera, oro har, aztertzeko edo prestatzeko izaera dute, izaera praktikoa ...
ELIKAk “Zertaz ari gara, elikaduraren sektorean iraunkortasuna terminoa erabiltzen dugunean?” izenburudun jardunaldian parte hartu du. Jardunaldia Getxoko Udalak antolatu du eta elikadura jasangarriaren aldeko tokiko establezimenduen sareari zuzenduta dago. Mahai-inguru formatuan egin zen otsailaren, Getxo Elkartegian. Eskuragarri dago honako esteka honetan: JORNADA 1: ALIMENTACIÓN SOSTENIBLE - YouTube Eztabaida-mahaia ELIKAk dinamizatu zuen eta bertan ekoizpen ekologikoaren, tokiko eta sasoiko ekoizpenaren, elikagaien xahuketaren aurkako borrokaren eta elikadura osasungarriaren arloko erreferentziazko pertsonek parte hartu zuten. Bilatutako helburua honako hau zen: elikadura-establezimenduetako titularrei argudioak ematea bezeroei elikadura jasangarriaren berri emateko eta horren inguruan sentsibilizatu ahal izateko.
Gainera, informazio-pilula txikiak grabatu ziren. Pilula horiek sare sozialetan argitaratu dira, ...
FAOko adituek mikrobiomek elkarren artean eta ingurunearekin elkarreragiten duen ekosistema dinamiko gisa duten garrantzia azpimarratzen duten lau txosten egin dituzte, pertsonen, animalien, landareen eta planetaren osasunarekin zerikusia duten gaiak azaltzeko.
Txosten horiek mikrobiomari buruzko eztabaida zientifikoa sortu eta eztabaida horretan ekarpena egin nahi dute, ekosistema horiei buruzko ikerketa sistematikoan esparru harmonizatuago baten beharra identifikatzeko, elikagaien segurtasunean eragin handia baitute.
Mikrobiomak landare, animalia, lurzoru, baso, ozeano eta gizakietan daude. Haien osaera eta eginkizunak asko aldatzen dira espazioan eta denboran zehar. Sekuentziazio genomikoari esker, hesteetako mikrobiomaren eredu jakin batzuk identifikatu dira, osasunarekin eta nutrizioarekin lotuta egon daitezkeenak, hala nola hazkuntza atzeratua, obesitatea eta gehiegizko ...
2022an, AACk eta FFNk bi sare horietan inoiz baino jakinarazpen gehiago jaso zirela erregistratu zuten. RASFFen kasuan, 2022. urtea bigarren postuan geratu zen, 2021a izan zelako jakinarazpen gehien jasotako urtea. Alerta eta Kooperazio Sarea (ACN) Elikagai eta Pentsuetarako Alerta Azkarreko Sistemak (RASFF), Administrazio Laguntza eta Kooperazio Sistemak (AAC) eta Elikadura Iruzurraren Sareak (FFN) osatzen dute. Sareko kideen artean nekazaritzako elikakateko kontrol ofizialen arloko informazio-trukea errazteko dago diseinatuta. Europako Batzordeak diseinatu eta kudeatutako tresna informatiko baten bitartez egiten dira trukeak: iRASFF plataforma. RASFFri esker, agintaritza eskudunek modu azkarrean elikagai eta pentsuekin lotura duten gizakien eta animalien osasunerako arrisku larriei (zuzenak edo zeharkakoak) buruzko informazioa ...
Azken urteotan, ikusi da zenbait arrazoi direla-eta gero eta joera handiagoa dagoela dieta begetarianoak edo beganoak egiteko; batik bat arrazoi etikoengatik (animalien ongizatea eta ingurumena dira aipagarrienak) eta, neurri txikiagoan, osasun arrazoiengatik.
Horrekin batera, merkatuan haragi-analogoen kopurua handitu da; izan ere, herritarrek elikadura begetarianoa edo beganoa egiteaz gain, zenbait pertsonek murriztu egin nahi dute animalia-jatorriko produktuen kontsumoa eta elikagai berriak sartu nahi dituzte beren dietan.
Testuinguru horretan, Elikagaien Segurtasunerako Kataluniako Agentziako (ACSA) Elikagaien Segurtasunaren Batzorde Zientifiko Aholkulariak Kataluniako merkatuan eskuragarri dauden landare-jatorriko haragi-analogoen nutrizio-osaeraren ebaluazioa egin zuen, antzeko kategoriatako animalia-jatorriko eratorriekin alderatuta. Horrez gain, landare-jatorriko haragi‑analogoak egiteko erabilitako osagaiak eta etiketetako nutrizio- ...
Elikagai eta Edarien Europako Industriaren Elkarteak, FoodDrinkEurope-k, Elikagaien Segurtasuneko Kulturari buruzko gida laburra argitaratu du, elikagai-enpresetako eragileei zuzenduta dagoena.
Gidaren helburua honako gai hauei buruzko orientabidea ematea da: Lege-esparrutik eratorritako ondorio nagusiak.
Elikagaien Segurtasunaren kultura garatu eta neurtzeko erabil litekeen printzipio orokor eta tresnak.
Kultura hori aplikatzeko Jardunbide Egokien adibideak. Gidaren barnean “Elikagaien Segurtasuneko Kultura garatzeko hamar puntuko Plana” nabarmentzen dugu, baita Zuzendaritzak konpromisoa ezarri eta abiaraztearen, langileen parte-hartzea eta egokitutako trebakuntzaren, etengabeko hobekuntzaren, eta ekintza zuzentzaileen kudeaketen zenbait adibide ere. ...
Batzuetan, arrazoia edozein dela ere, amagandiko edoskitzea ez da bideragarria izaten edo ezinezkoa izaten da edoskitzeari luzaroan eustea, eta, kasu horietan, bularreko haurrentzako prestakinak edo hasierako formulak eman behar zaizkie haurtxoei. Bada, egoera horretan dauden amei informazioa emateko eta lasai egoten laguntzeko asmoz, AESANek sor daitezkeen kezkak argitzeko dibulgazio-materiala argitaratu du.
Material horretan, honako hauek bildu dira:
Zer dira bularreko haurrentzako prestakinak?
Nola daude araututa?
Prestakinak modu seguruan prestatzeko aholkuak; bereziki, egoera zaurgarrian dauden bularreko haurrentzat (28 egunetik beherako haurtxoak, goiztiarrak, pisu gutxikoak, immunodeprimituak).
Haurtxoak elikatzeko hasierako formulak edo jarraipen-formulak erabili behar dituzten amei sortu ohi zaizkien galderentzako erantzunak. ...
Bartzelonako Osasun Publikoko Agentziak (ASPB) txosten hau argitaratu du Bartzelonako hirian saltzen diren Elikagaien Osasun Kalitateari buruzko Ikerketa programatik (IQSA) lortutako emaitzekin. Txosten honetan, hiriburuko “Doner Kebab” establezimenduetako lagin adierazgarri batean egindako kontrolen emaitzak erakusteaz gain, elikagaien operadore mota horiei zuzendutako gomendioak, intereseko estekak eta erreferentziazko legedia ere biltzen dira. Operadore guztiek kutsadura gurutzatuaren arriskua ekiditeko edo elikagaiak bakterio patogenoak haztea eragozten duten tenperaturetan mantentzeko neurriak hartu behar dituzte Lehengaia jasotzea eta biltzea Izoztutako haragi‑konoen tenperatura –18 °C edo gutxiagokoa dela egiaztatu behar da.
Hoztutako elikagaiek 4 °C edo gutxiagoko tenperaturan egon behar dute, edo etiketan adierazten den tenperaturan. Saltsak eta barazkiak ahalik ...
EFSAk duela gutxi EBko esnetarako behien ongizateari buruzko zientzia-irizpen bat argitaratu du, eta erkidegoaren legean egiten ari diren berrikuspena babestuko du. Europako Batzordeak EFSAri agindutako azterlanak hainbat eremu espezifiko jorratu zituen, eta honako hauek izan ziren aurkikuntzak: Ostatatze-sistemak: etzalekuetan ukuiluratzeko sistemak dira hedatuenak EBn. Jarraian ohe irekiko sistemak eta ukuiluak daude. Hortaz, azken hamarkadan larreetarako sarbideak behera egin du. Ongizate-maila oso aldakorra da; hala ere, ukuiluetan etengabe dauden behien kasuan ongizateak behera egiten duela agerikoa da, eta hori faktore hauekin lotuta dago: mugitzen ez diren denbora, ukuiluak animalien beharretara egokitzea eta elikaduraren kalitatea.
Ongizaterako ondorioak Lokomozio-nahasmenduak. Ostatatze-sistemen artean, herrena da ongizateari ...
Gaurtik aurrera, honako jarduera hauetara bideratutako laguntzak eskura daitezke: negozio bat martxan jarri edo garatzera; I+G proiektuen bideragarritasun-azterlanak egitera; patenteak eta beste aktibo immaterial batzuk lortu, balioztatu eta defendatzera; eta elikadura-segurtasunaren arloan egiaztapen-estandarrak lortzeari lotutako aholkularitza- eta/edo kontseilatze-zerbitzuen kontratazioa babestera eta berrikuntzako eta digitalizazioko aholkularitza lanetara. Laguntza-ildo horien barruan 4. finantzaketa-ildoa aurkitu ahal dugu: “Enpresetan elikagaien segurtasunaren kultura ezartzeari eta lehenengo aldiz elikagaien segurtasunaren arloko egiaztapenak lortzeari buruzko diagnostiko-azterlanak”. Eskaerak aurkezteko epea gaur bertan hasi eta hilabeteko epean amaituko da.
Pertsona fisikoek eskaera aurrez aurre eta elektronikoki aurkeztu ahalko dute. Azken modalitate horretan, eskaerak Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Publikoaren egoitza elektronikoan aurkeztuko dira: ...
Cookieak gure webgunearen erabilgarritasuna eta prozesuak hobetzeko edo gaitzeko erabiltzen dira. Cookieak desgaitu edo ezabatzen badira, gerta daiteke erabiltzaileek webgunearen aukerak ezin erabiltzea, edo webgunean diseinatu ez den moduan funtzionatu dezake arakatzaileak.
Esta web utiliza cookies para que podamos ofrecerte la mejor experiencia de usuario posible. La información de las cookies se almacena en tu navegador y realiza funciones tales como reconocerte cuando vuelves a nuestra web o ayudar a nuestro equipo a comprender qué secciones de la web encuentras más interesantes y útiles.
Behar-beharrezkoak diren cookieak beti aktibatu behar dira, cookie-en ezarpenen zure lehentasunak gorde ahal izateko.
Las cookies estrictamente necesarias tiene que activarse siempre para que podamos guardar tus preferencias de ajustes de cookies.
Cookie hau desaktibatzen baduzu, ezin izango ditugu zure lehentasunak gorde. Horrek esan nahi du webgune hau bisitatzen duzun bakoitzean cookieak gaitu edo desgaitu beharko dituzula berriro.
Si desactiva esta cookie, no podremos guardar sus preferencias. Esto significa que cada vez que visite este sitio web deberá habilitar o deshabilitar las cookies nuevamente.
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
cookielawinfo-checkbox-necessary
RGPD Compliance plugin
Determina si el visitan te ha aceptado la casilla de consentimiento de cookies
1 día
Analisi- edo neurketa-cookieak
Webgune honek Google Analytics ezarritako cookiak erabiltzen du, bisitari kopurua eta weborriaren erabilerari buruzko informazio anonimoa biltzeko.
Cookie hauek mantenduz gero, gure weborria hobetzen laguntzen gaituzu.
Este sitio web utiliza Google Analytics para recopilar información anónima sobre el número de visitantes y el uso de la web.
Si mantienes estas cookies, nos ayudas a mejorar nuestra página web.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
_ga
Google
Registra una identificación única que se utiliza para gen erar datos estadísticos acerca de cómo utiliza el visitan te el sitio web.
2 años
_gat
Google
Utilizado por Google Analytics para controlar la tasa de peticiones.
1 día
_gid
Google
Registra una identificación única que se utiliza para generar datos estadísticos acerca de cómo utiliza la persona visitante el sitio web.
Kontsumitzailea: 