Bilaketa emaitza: ftalatoak

Zenbait konposatu kimikoren jarduera obesogeniko potentziala: AESANen Batzorde Zientifikoaren txostena

Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) arabera, obesitatea eta gehiegizko pisua epidemia izatera iritsi dira mundu mailan; haurren obesitateak prebalentzia handia du eta goranzko joera azken bi hamarkadetan. Elikadura-ohiturak hobetzea eta jarduera fisiko gehiago egitea izan da obesitatea murrizteko xede nagusia. Hala ere, obesitatea ohitura osasungarriak dituzten herrialdeetan nabarmen gora egiten jarraitzeak iradokitzen du tartean ingurumen-faktoreak egon daitezkeela, besteak beste, jarduera obesogenikoa duten substantzia kimikoekiko esposizioa. Obesogenoak honela definitzen dira funtzionalki: obesitatea bultzatzen duten konposatu kimikoak, zelula adiposoen kopurua eta/edo dagoeneko badauden adipozitoetan gantzen pilaketa areagotzen dutenak. Gehien ikertu diren konposatu horien artean plastikoaren industrian erabiltzen diren substantziak daude. Horiekiko esposizioa zenbait bideren bidez ...

Irakurri gehiago

Ftalatoak

Laburpena Konposatu horiek aplikazio industrial ugari dituzte, eta etxeko objektu askotan ere aurki daitezke; duela gutxi arte jostailuak fabrikatzeko ere erabiltzen ziren. Ftalatoak eguneroko erabilerako produktuetan erabiltzen diren sustantziak direnez, biztanleria orokorrak hainbat bide eta iturriren bidezko esposizioa izan dezake. Ftalatoen esposizio-bide nagusiak ahozkoa (hautsa eta elikagaiak jateagatik edo ahoan sartzen diren produktuengatik), birikakoa (suspentsioko hautsa arnasteagatik) eta azalekoa (material eta hautsarekin kontaktuan egoteagatik) dira. Elikagaien bidezko esposizioa da esposizio-iturri handiena; izan ere, elikagaiek ftalato kopuru txikiak izan ditzakete ingurumeneko kutsaduraren ondorioz (aireko partikulak),  ekoizpen-prozesuan zehar gertatzen de hainbat materialekiko kontaktuaren ondorioz (hautaketa-mahaiak, garraio-lineak, etab.) eta enbalatze-materialekiko kontaktuaren ondorioz (filmak, bandejak, etab.). Dena den, EFSAri ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Mikroplastikoak eta nanoplastikoak

Laburpena Mikroplastikoak eta nanoplastikoak produktu plastikoen forma mikroskopikoak dira, 5 mm baino gutxiagokoak. Hein batean, makroplastikoak zatitzearen ondorioz sortzen dira, eta, degradatzeko zailak direnez, hainbat hamarkada igarotzen dituzte ingurumenean, batez ere ur-inguruneetan. Mikroplastikoak eta nanoplastikoak elikatze-katera sar daitezke eta itsasotik datozen elikagaietan egon daitezke, hala nola arrainetan, krustazeoetan, moluskuetan eta arrain-irinetan. Horrez gain, beste elikagai batzuetan ere ager daitezke, kantitate txikiagoan bada ere; esaterako, eztian, garagardoan edo mahaiko gatzean. Gizakiek mikroplastiko eta nanoplastikoekiko esposizioa izan dezakete, arnasketaren bidez, elikaduraren bitartez edo bide topikotik.Gaur egun mikroplastikoen eta nanoplastikoen esposizioari eta toxikotasunari buruz dugun ebidentzia zientifikoa oso mugatua da. Dena den, EFSAk adierazi zuenez, bere ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Mikroplastikoak eta nanoplastikoak elikakatean: egungo egoeraren txostena

ACSAren Elikadura Segurtasuneko Zientzia Batzorde Aholkulariak onetsitako txosten honetan bildu dira elikakatean dauden mikroplastikoen eta nanoplastikoen inguruko ezagutza guztiak eta giza osasunean izan ditzaketen ondorioak. Oso gutxi dakigu mikroplastikoen presentziari, esposizioari eta toxikozinetikari buruz. Ziurgabetasun asko daude eta erabateko fidagarritasuna duten oso azterlan gutxi egin dira, askotariko metodo eta tresnak erabili baitira mikroplastikoen partikulen laginak bildu eta aztertzeko. Nanoplastikoen kasuan, ziurgabetasun horiek are handiagoak dira, eta datuak falta dira arriskuen ebaluazioa egin ahal izateko. Gaur egun erabilgarri dauden datu gutxi horiek aztertuta, txostenak adierazten du ez dela aurreikusten elikagaien bidez jandako mikroplastiko-partikulek berehalako arriskurik ekarriko dutenik kontsumitzaileen osasunerako. Adierazten du, halaber, datuak falta direnez, ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Arriskuen Fitxak

Metalak Aluminioa - 2020 Artsenikoa - 2024 Beruna - 2023 Kadmioa - 2023 Kromoa - 2020 Merkurioa - 2023   Mikotoxinak Aflatoxinak - 2023 Alternaria - 2022 A-okratoxina - 2023 Deoxinibalenola - 2023 Fumonisinak - 2023 Nibalenola - 2022 Patulina - 2023 Zearalenona - 2023   Prozesu kutsatzaileak A Bisfenola - 2023 Akrilamida - 2020 Dioxinak, Furanoak eta PCBak - 2023 Ftalatoak - 2020 Glizerolaren eratorritako-kutsatzaileak (MCPD, Glizidola, ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Disruptore endokrinoentzako irizpide berriak EBn: elikakatean dituzten ondorioak. Lan-mahai eskandinaviarra (Uppsala, 2016ko azaroak 29-30)

Disruptore endokrinoak (DE) hormonen funtzionamenduan eragiten duten substantziak dira, eta kalteak eragin ditzakete osasunean. Askotariko produktu kimikoek eragiten dute disrupzio endokrinoa. Zaila da horiek identifikatzeko irizpidea zientifikoki zehaztea, eta ondorio garrantzitsuak izan ditzake esparruko erakunde eta enpresa askotan. Europako Batzordeak zenbait urtez atzeratu ditu irizpide zientifikoak ezartzeko erabakiak, baina azkenean 2017ko irailaren 4an ezarri zituen asaldura endokrinoaren propietateak zehazteko irizpide zientifikoak. Horretarako, Batzordearen 2017/2100 Erregelamendu Delegatua (EB) egin zuen, zeina 2018ko ekainaren 7an sartu baitzen indarrean estatu kide guztietan. Elikakatearekin zerikusia duten hainbat eragilek osaturiko lan-mahai bat bildu zen 2016ko azaroaren 29an eta 30ean, eta bertan Europako araudi berria indarrean sartzearen ondorio ...

Elika Nekazaritza

Irakurri gehiago

Arriskuen Infogramak

Anisakis - 2021 Bacillus - 2021 Birus enterikoak - 2021 Brucella - 2021 Campylobacter - 2023 Coxiella - 2021 Clostridium - 2021 Cronobacter - 2021 Criptosporidium - 2022 Echinococcus - 2022 Escherichia Coli - 2021 Giardia Lamblia - 2022 Listeria - 2021 Mycobacterium - 2021 Salmonella - 2021 Shigella - 2021 Staphylococcus - 2021 Toxiinfekzioen buruzko informazio-orria - 2021 Toxoplasma - 2021 Trichinella - 2021 Vibrio-2022 Yersinia - 2021 A Okratoxina - 2021 Aflatoxinak - 2021 Aluminioa - 2021 Artsenikoa - 2023 Beruna - 2021 Deoxinibalenola - 2021 Dioxinak, Furanoak eta PCBak - 2021 Ftalatoak - 2022 Fumonisinak - ...

Elika Etxea

Irakurri gehiago

Fitoestrogenoak landare-elikagaietan

Ministro Eskandinaviarren Kontseiluak (NMC) azterlan bat argitaratu du, Uppsalako Unibertsitateak eta Suediako Elikadura Agentziak egina; bertan, elikagai gordinetan (prozesatu gabeetan) dauden fitoestrogeno multzo hauen mailak aztertu dituzte: isoflabona, lignanoak, estilbenoak eta kumestanoak. Azterlanaren egileen arabera, elikagaietan dauden hainbat fitoestrogenoren mailei buruzko informazio zehatza eduki behar da gure dietan fitoestrogenoak edukitzeak zer eragin izan ditzakeen ebaluatzeko: baliteke kaltegarria izatea edo, alderantziz, fitoestrogenoek, etengailu endokrino gisa, eragin kaltegarriak murrizten laguntzea. Zer dira fitoestrogenoak? Elikagaietako etengailu endokrinoak aztertzean, elikagaietan dauden ingurumeneko kutsatzaile kimikoak hartzen dira kontuan nagusiki, hala nola hidrokarburo aromatiko poliziklikoak, A bisfenola, produktu fitosanitarioak, dioxinak, PCBak eta ftalatoak. Alabaina, aintzat hartu behar da estrogeno-konposatu ...

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago