Azken urteotan, ikusi da zenbait arrazoi direla-eta gero eta joera handiagoa dagoela dieta begetarianoak edo beganoak egiteko; batik bat arrazoi etikoengatik (animalien ongizatea eta ingurumena dira aipagarrienak) eta, neurri txikiagoan, osasun arrazoiengatik.
Horrekin batera, merkatuan haragi-analogoen kopurua handitu da; izan ere, herritarrek elikadura begetarianoa edo beganoa egiteaz gain, zenbait pertsonek murriztu egin nahi dute animalia-jatorriko produktuen kontsumoa eta elikagai berriak sartu nahi dituzte beren dietan.
Testuinguru horretan, Elikagaien Segurtasunerako Kataluniako Agentziako (ACSA) Elikagaien Segurtasunaren Batzorde Zientifiko Aholkulariak Kataluniako merkatuan eskuragarri dauden landare-jatorriko haragi-analogoen nutrizio-osaeraren ebaluazioa egin zuen, antzeko kategoriatako animalia-jatorriko eratorriekin alderatuta. Horrez gain, landare-jatorriko haragi‑analogoak egiteko erabilitako osagaiak eta etiketetako nutrizio- ...
Elikagai eta Edarien Europako Industriaren Elkarteak, FoodDrinkEurope-k, Elikagaien Segurtasuneko Kulturari buruzko gida laburra argitaratu du, elikagai-enpresetako eragileei zuzenduta dagoena.
Gidaren helburua honako gai hauei buruzko orientabidea ematea da: Lege-esparrutik eratorritako ondorio nagusiak.
Elikagaien Segurtasunaren kultura garatu eta neurtzeko erabil litekeen printzipio orokor eta tresnak.
Kultura hori aplikatzeko Jardunbide Egokien adibideak. Gidaren barnean “Elikagaien Segurtasuneko Kultura garatzeko hamar puntuko Plana” nabarmentzen dugu, baita Zuzendaritzak konpromisoa ezarri eta abiaraztearen, langileen parte-hartzea eta egokitutako trebakuntzaren, etengabeko hobekuntzaren, eta ekintza zuzentzaileen kudeaketen zenbait adibide ere. ...
Batzuetan, arrazoia edozein dela ere, amagandiko edoskitzea ez da bideragarria izaten edo ezinezkoa izaten da edoskitzeari luzaroan eustea, eta, kasu horietan, bularreko haurrentzako prestakinak edo hasierako formulak eman behar zaizkie haurtxoei. Bada, egoera horretan dauden amei informazioa emateko eta lasai egoten laguntzeko asmoz, AESANek sor daitezkeen kezkak argitzeko dibulgazio-materiala argitaratu du.
Material horretan, honako hauek bildu dira:
Zer dira bularreko haurrentzako prestakinak?
Nola daude araututa?
Prestakinak modu seguruan prestatzeko aholkuak; bereziki, egoera zaurgarrian dauden bularreko haurrentzat (28 egunetik beherako haurtxoak, goiztiarrak, pisu gutxikoak, immunodeprimituak).
Haurtxoak elikatzeko hasierako formulak edo jarraipen-formulak erabili behar dituzten amei sortu ohi zaizkien galderentzako erantzunak. ...
Bartzelonako Osasun Publikoko Agentziak (ASPB) txosten hau argitaratu du Bartzelonako hirian saltzen diren Elikagaien Osasun Kalitateari buruzko Ikerketa programatik (IQSA) lortutako emaitzekin. Txosten honetan, hiriburuko “Doner Kebab” establezimenduetako lagin adierazgarri batean egindako kontrolen emaitzak erakusteaz gain, elikagaien operadore mota horiei zuzendutako gomendioak, intereseko estekak eta erreferentziazko legedia ere biltzen dira. Operadore guztiek kutsadura gurutzatuaren arriskua ekiditeko edo elikagaiak bakterio patogenoak haztea eragozten duten tenperaturetan mantentzeko neurriak hartu behar dituzte Lehengaia jasotzea eta biltzea Izoztutako haragi‑konoen tenperatura –18 °C edo gutxiagokoa dela egiaztatu behar da.
Hoztutako elikagaiek 4 °C edo gutxiagoko tenperaturan egon behar dute, edo etiketan adierazten den tenperaturan. Saltsak eta barazkiak ahalik ...
EFSAk duela gutxi EBko esnetarako behien ongizateari buruzko zientzia-irizpen bat argitaratu du, eta erkidegoaren legean egiten ari diren berrikuspena babestuko du. Europako Batzordeak EFSAri agindutako azterlanak hainbat eremu espezifiko jorratu zituen, eta honako hauek izan ziren aurkikuntzak: Ostatatze-sistemak: etzalekuetan ukuiluratzeko sistemak dira hedatuenak EBn. Jarraian ohe irekiko sistemak eta ukuiluak daude. Hortaz, azken hamarkadan larreetarako sarbideak behera egin du. Ongizate-maila oso aldakorra da; hala ere, ukuiluetan etengabe dauden behien kasuan ongizateak behera egiten duela agerikoa da, eta hori faktore hauekin lotuta dago: mugitzen ez diren denbora, ukuiluak animalien beharretara egokitzea eta elikaduraren kalitatea.
Ongizaterako ondorioak Lokomozio-nahasmenduak. Ostatatze-sistemen artean, herrena da ongizateari ...
Gaurtik aurrera, honako jarduera hauetara bideratutako laguntzak eskura daitezke: negozio bat martxan jarri edo garatzera; I+G proiektuen bideragarritasun-azterlanak egitera; patenteak eta beste aktibo immaterial batzuk lortu, balioztatu eta defendatzera; eta elikadura-segurtasunaren arloan egiaztapen-estandarrak lortzeari lotutako aholkularitza- eta/edo kontseilatze-zerbitzuen kontratazioa babestera eta berrikuntzako eta digitalizazioko aholkularitza lanetara. Laguntza-ildo horien barruan 4. finantzaketa-ildoa aurkitu ahal dugu: “Enpresetan elikagaien segurtasunaren kultura ezartzeari eta lehenengo aldiz elikagaien segurtasunaren arloko egiaztapenak lortzeari buruzko diagnostiko-azterlanak”. Eskaerak aurkezteko epea gaur bertan hasi eta hilabeteko epean amaituko da.
Pertsona fisikoek eskaera aurrez aurre eta elektronikoki aurkeztu ahalko dute. Azken modalitate horretan, eskaerak Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Publikoaren egoitza elektronikoan aurkeztuko dira: ...
FAO eta OMEk jatorri zelularreko elikagaien elikagaien segurtasunerako txostena argitaratu dute, egungo ezagutza partekatzeko eta kontsumitzaileei eta elikadura sistemako gainerako eragileei elikagai horiei buruzko informazioa emateko. Garrantzitsua da zeluletan oinarritutako elikagai-produktuen segurtasuna bermatzen duen sistema ezartzea, teknologiaren jasangarritasuna baloratu baino lehen. Animalien proteinak dituzten produktuen mundu-mailako ekoizpenak eta kontsumoak gora egiten jarraitzen du, eta demografia-, ekonomia- eta urbanizazio‑hazkuntzak eskaria bultzatu du.
Munduko populazioak azkar egin du gora; hortaz, garrantzitsua da kontu handiz ebaluatzea jatorri zelularreko elikagaiek etorkizuneko belaunaldientzat elikagai osasuntsu, elikagarri eta jasangarriak ematen laguntzen duten, elikagaien segurtasuna alde batera utzi gabe. Gainera, ingurumen-eragina murrizten duten aztertu behar da, adibidez, honako hauek kontuan ...
Guztira 34 herrialde desberdinetako 8.732 profesionalek parte hartu dute Food4Futuren, elikagai‑industriarako berrikuntzaren ekitaldian, elikagai-industriaren segmentu guztiak eraldatzen ari diren berrikuntza teknologikoak ezagutzeko.
Mundu‑mailako 413 hizlari adituk elikagaien eta edarien etorkizuna aztertu dute, eta arreta jarri dute Adimen Artifizialean, ekonomia zirkularrean eta nutrizio pertsonalizatuan. Gainera, 287 enpresa‑erakusketarik elikagai‑industria eraldatzen ari diren azken berrikuntza teknologikoak aurkeztu dituzte. “Ekoizpen jasangarria sustatu eta datuetan oinarritutako erabaki adimentsuak hartu behar ditugu, elikagaien sektorearen eraginkortasuna hobetzeko” Mundu‑mailan kontsumitzen diren elikagaien bi tona bakoitzeko, beste tona bat xahutzen da; hau da, urtean elikagaien mila milioi tona baino gehiago xahutzen dira. Horrek eragin handia du ingurumenean: berotegi‑efektuko mundu‑mailako gasen isuriaren % 8 ...
2019-2021ko Osasun Publikoaren txostenean Eusko Jaurlaritzaren Osasun Publikoko eta Adikzioen zuzendaritzako talde teknikoek hiru urte hauetan zehar jasotako emaitzak eta egindako jarduketak biltzen dira.
Campilobacteriosia 2012ean 2.537 kasu erregistratu ziren; hortaz, tasa 115,6 kasukoa izan zen 100.000 biztanleko. % 56 gizonak ziren, eta % 23 10-19 adin-taldean erregistratu zen. 2019 eta 2020an kasu kopuruak behera egin zuen nabarmen, baina berriro gora egin du, eta 2008an hasi zenetik goranzko joera nabarmendu da. Listeriosia 2021ean 28 listeriosi kasu jaso ziren, eta horietako bat haur jaioberri batean antzeman zen. % 63,4 gizonak ziren, eta adinari dagokionez, mediana 76 urtekoa izan zen. Denak ospitaleratu ziren, eta bat hil egin zen (hilkortasuna: ...
AESANek orientazio-dokumentu bat argitaratu du menu osasungarriak eta jasangarriak egiteko, adinekoentzako egoitzei eta eguneko zentroei zuzendua.
Dokumentuan zenbait gomendio dietetiko proposatzen dira. Horien bidez, anoak, horiek emandako mantenugaiak eta elikagaiari buruzko kontsiderazioak zehazten dira. Bi talde daude: Egunean zenbait anoa kontsumitzeko elikagaiak: Barazkiak (3 anoa egunean, hemendik aurrera ae), frutak (2-3 ae), zerealak (3-6 ae), esnea eta esnekiak (3-4 ae), oliba-olioa eta ura.
Astean bat eta bost anoa artean kontsumitzeko elikagaiak: Patatak eta tuberkuluak (kontsumo neurritsua), lekaleak (4 anoa astean edo gehiago, aurrerantzean aa), fruitu lehorrak (3 aa edo gehiago), arraina eta itsaskia (3 aa), arrautzak (4-5 arrautza astean), haragiak ...
MAPAk duela gutxi argitaratu du 364/2023 Errege Dekretua, maiatzaren 16koa, animalia osasunari buruzko Europar Batasuneko araudia garatzeko oinarriak ezartzen dituena, ustiategiaren titularraren zaintza-betebeharrei eta abeltzaintza-ustiategien osasun-plan integralari dagokienez, eta abeltzaintzako zenbait antolamendu-arau aldatzen dituena. Abeltzaintzako azienda osoko osasun-estatusa hobetze aldera, ustiategiko abeltzaintza arautu da, eta zeregin aktiboa izango du ustiategiko titularrak bere aziendari eragin ahal dioten alderdi guztietan kontzientziatzeko.
Arau berrian ezartzen da ustiategiko titularrak etengabeko aholkularitza jaso behar duela albaitaritzako profesional baten bidez; izan ere, profesional horrek ustiategi osoari buruzko ikuspegia dauka.
Ustiategiko albaitariak ustiategiari eragiten dioten alderdi guztiak zerrendatuko ditu, hala nola maneiua, higienea, biosegurtasuna, albaitaritzako sendagaien zentzuzko erabilera edo animalien ...
EFSA, ECDC eta EURL erakundeek berriki irizpen zientifiko bat argitaratu dute. 2023ko martxokoa eta apirilekoa da, eta, bertan, aldi berean, munduko patogenotasun handiko hegazti-gripearen (IAAP) eguneratze epidemiologikoa egiten da. Hona hemen agiriaren ondorio nagusiak: IAAParen agerraldiak jaitsi dira eskorta-hegaztietan 2022ko udaberrikoekin alderatzen badira, baina itsas hegaztiei oraindik asko eragiten die planeta osoan, eta lehenengoz itsas ugaztunen espezieren batera zabaldu da.
Ondoren, txostenaren ondorio nagusiak azalduko dira eraginpeko espezieen arabera: IAAPa hegaztietan
Europan, eskorta-hegaztietan agerraldiak gutxitu ziren martxoan eta apirilean, aurreko habiagintzako aldiarekin eta 2022ko udaberriarekin erkatuta. Murrizketaren zioa izan daiteke 2022ko agerraldien % 86 bigarren mailakoak izan zirela. Hala, hegaztien dentsitatea murriztu zen, arrisku ...
EFSAren Nutrizio, Elikagai Berri eta Elikagai Alergenoen Batzorde Teknikoak B6 bitaminaren gehienezko ahoratze-maila onargarriari buruzko irizpen zientifikoa argitaratu du, Europako Batzordeak eskatuta.
Gai horri buruzko literaturaren berrikuspen sistematikoak egin ziren. B6 bitamina gehiegi hartzearen eta neuropatia periferikoaren garapenaren arteko lotura ondo finkatuta dago, eta gehieneko maila oinarritzen den ondorio kritikoa da, kasu-txostenen datuek eta zaintza-datuek babestuta.
Eskura ditugun datuekin, ziurgabetasun-atalase bat aplikatuz eta beherantz biribilduz, panelak eguneko 12 mg-ko gehieneko maila ezarri du helduentzat (haurdun dauden emakumeak eta bular-emaileak barne) B8 bitaminarentzat. Gainerako, ondorengo maila hauek ezarri dira adin-talde bakoitzerako: Eskura ditugun ahoratze-datuetan oinarrituta, ez da oso litekeena EBko populazioek ezarritako gehieneko mailak ...
Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) azukrerik gabeko edulkoratzaile sendoak erabiltzeari buruzko gidalerroa argitaratu berri du. Bertan, horiek ez erabiltzea gomendatu dute pisua kontrolatzeko edo gaixotasun ez transmitigarriak izateko arriskua mugatzeko.
Gomendioa iaz egin zen azterlan sistematiko eta metaanalisi baten emaitzak ditu oinarri, eta azterlan horretan iradokitzen da edulkoratzaileak erabiltzea ez dakarrela epe luzeko onurarik heldu edo haurrengan gorputzeko gantza murrizteko. Halaber, azterlanaren ondorioetatik ondoriozta daiteke epe luzez erabili ondoren nahi ez diren efektuak eragin ditzaketela, hala nola II motako diabetesa, gaixotasun kardiobaskularrak eta helduen hilkortasuna izateko arriskua.
Azukre aske asko kontsumitzea gehiegizko pisuarekin eta obesitatearekin lotzeaz gain (munduko biztanleriaren ia % 40ri eragiten dio), dietarekin ...
2023ko lehenengo lauhilekoan animalien elikagaiei buruzko 93 jakinarazpen egon dira. Horietatik 19 alertak izan dira, 62 informazio-jakinarazpenak eta 12 mugan egin diren ukapenak. Egindako kontrol motari dagokionez, 28 jakinarazpen kontrol ofizialek egin dituzte, pentsuen ekoizpen-kateko zenbait esparrutan; 31, industriako autokontroletan detektatu dira; 30, mugako ikuskapen-postuetan; eta 4, kontsumitzaileen kexen ondorioz hauteman dira. Produktuen arabera, lehengaiei dagozkie jasotako jakinarazpenen % 69, etxeko animalientzako pentsuei eta produktuei % 15, pentsu konposatuei % 7 eta gehigarri eta aurre-nahasketei % 5. Jakinarazpenetan zerikusia izan duten produktuei dagokienez, honako lehengai hauek nabarmendu dira: soja-produktuak (10), eta koltza-, arto- eta ekilore‑produktuak (5). ...
2023ko lehenengo lauhilekoan elikagaiei buruzko 1286 jakinarazpen izan dira. Horietatik 349 alertak izan dira (%27), 502 informazio-jakinarazpenak (%39) eta 435 mugan egin diren ukapenak (%34). Gehien jakinarazi diren kutsadurak: Elikagai-osagarrietan debekatutako substantziak Salmonela enteritidis eta salmonela oilaskoan Etiketan deklaratu gabeko alergenoak Fitosanitarioen hondakinak zitrikoetan (laranja, limoi, mandarina eta pomeloetan) Salmonela sesamoan Aflatoxinak kakahuetetan Norobirusa ostretan Jakinarazpen gehien sortarazi dituzten herrialdeak: 1. Turkia 2. India 3. Polonia 4. Frantzia 5. Herbehereak ...
FAOk 3 literatura-berrikuspen argitaratu ditu mikroplastikoek, pestiziden hondarrek eta albaitaritzako medikamentuek hesteetako mikrobiotan izan dezaketen eragina eta, ondorioz, osasunean izan ditzakeen kontrako efektuei buruzko egungo ebidentzia zientifikoa aztertu ahal izateko.
Hesteetako mikrobioma digestio‑hodian bizi den eta interazkioa duen mikrobioen komunitate dinamiko eta konplexua da. “Komunitate” horrek zenbait jarduera fisiologikotan parte har dezake, esaterako, digestioan edo funtzio immunologikoan, eta hesteetako homeostasia eta homeostasi sistemikoa mantentzeaz gain, gaixotasun gastrointestinaletatik babesten gaitu.
Mikrobiomaren desorekak zenbait gaixotasunekin lotu dira, hala nola obesitatearekin, diabetesarekin edo hesteetako gaixotasun inflamatorioarekin
Orain arte gaiaren inguruan aurrerapenak egin diren arren, dietak hesteetako mikrobioman eta giza‑osasunean duen eraginaren arteko lotura egiaztatzen duten ikerketa ...
Berriki argitaratu da 638/2019 Errege Dekretuaren aldaketa. Errege-dekretu horrek ezartzen ditu animalia biziak errepidez garraiatzen dituzten ibilgailuak, ekoizpen-animaliak elikatzeko produktuak eta giza kontsumorako ez diren animalia-jatorriko azpiproduktuak garbitzeko eta desinfektatzeko zentroek bete behar dituzten oinarrizko baldintzak, eta garbiketa- eta desinfekzio-zentroen erregistro nazionala sortzen da. Araudia sektorearen beharretara egokitu behar dela kontuan hartuta, arauan egindako aldaketekin lortu nahi dena da zentro berriak sortzea eta daudenak egokitzea, animalia biziak garraiatzea abeltzaintzarako arriskutsua izan ez dadin.
Horregatik, animalien gaixotasun kutsakorrei buruzko 2016/429 (EB) Erregelamenduan eta Animalien Osasunari buruzko 8/2003 Legean oinarrituta, honako baldintza hauek egokitzen dira: Garbiketa- eta desinfekzio-eragiketen justifikazioa: datuak RECELIDE aplikazioan grabatzea abeltzainari ...
EFSAk urtero elikagaietan plangiziden hondakinei buruzko urteko txostena argitaratzen du eta 87.863 laginen emaitzak aurkezten ditu.
2021. urterako honako datu hauek aurkitu ditugu: Aztertutako laginen % 96,1 legezko mugen barruan zeuden Aztertutako laginen % 55,7n, hondakinen kontzentrazioa ez zen kuantifikagarria (hondakinak<LOQ); % 40,4n plagiziden hondakin bat edo gehiago zegoen, LOQ baino maila handiagoetan, baina hondakinen gehienezko mailara (LMR) iritsi gabe; bukatzeko, laginen % 3,9n hondakinen kontzentrazioak LMR gainditzen zuen. 1.686 lagin aztertu ziren, eta horietatik % 87,5k ez zuten hondakinik (ehuneko hori 2020koa baino txikiagoa da; urte horretan % 91,7 izan zen).
Guztira 182 lagin zeuden maila kuantifikagarrietan baina LMR-ren azpitik (% 10,8); ehuneko hori ...
EFSAko adituek A Bisfenolak osasunerako duen arriskua ebaluatu dute eta 2015az geroztik indarrean zegoen EIJ 20.000 bider murriztea erabaki dute. A bisfenola (BPA) substantzia kimiko bat da, plastikoak eta erretxinak fabrikatzeko erabiltzen da, bai eta elikagaietarako ontziak, besteak beste, botilak, platerak eta kikarak egiteko polikarbonatuetan ere.
Halaber, elikagai eta edarietarako ontzietako estalki babesgarriak egiteko edo inpresio termikoko tintetan (erosketa-tiketak) erabiltzen diren epoxi erretxinetan ere aurki daiteke.
2015ean egindako ebaluazioa (EFSA, 2015) ziurgabetasun ugari jasotzen ziren, eta BPAren efektu toxikologikoei datu gehiago behar zirela azpimarratu zen. Azken urteotan egindako azterlan zientifikoetan erakutsi denez, immunitate-sistema bereziki sentikorra da BPArekiko; zehazki, Th17 zelulen kasuan. Zelula horiek funtsezkoak ...
Cookieak gure webgunearen erabilgarritasuna eta prozesuak hobetzeko edo gaitzeko erabiltzen dira. Cookieak desgaitu edo ezabatzen badira, gerta daiteke erabiltzaileek webgunearen aukerak ezin erabiltzea, edo webgunean diseinatu ez den moduan funtzionatu dezake arakatzaileak.
Esta web utiliza cookies para que podamos ofrecerte la mejor experiencia de usuario posible. La información de las cookies se almacena en tu navegador y realiza funciones tales como reconocerte cuando vuelves a nuestra web o ayudar a nuestro equipo a comprender qué secciones de la web encuentras más interesantes y útiles.
Behar-beharrezkoak diren cookieak beti aktibatu behar dira, cookie-en ezarpenen zure lehentasunak gorde ahal izateko.
Las cookies estrictamente necesarias tiene que activarse siempre para que podamos guardar tus preferencias de ajustes de cookies.
Cookie hau desaktibatzen baduzu, ezin izango ditugu zure lehentasunak gorde. Horrek esan nahi du webgune hau bisitatzen duzun bakoitzean cookieak gaitu edo desgaitu beharko dituzula berriro.
Si desactiva esta cookie, no podremos guardar sus preferencias. Esto significa que cada vez que visite este sitio web deberá habilitar o deshabilitar las cookies nuevamente.
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
cookielawinfo-checkbox-necessary
RGPD Compliance plugin
Determina si el visitan te ha aceptado la casilla de consentimiento de cookies
1 día
Analisi- edo neurketa-cookieak
Webgune honek Google Analytics ezarritako cookiak erabiltzen du, bisitari kopurua eta weborriaren erabilerari buruzko informazio anonimoa biltzeko.
Cookie hauek mantenduz gero, gure weborria hobetzen laguntzen gaituzu.
Este sitio web utiliza Google Analytics para recopilar información anónima sobre el número de visitantes y el uso de la web.
Si mantienes estas cookies, nos ayudas a mejorar nuestra página web.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
_ga
Google
Registra una identificación única que se utiliza para gen erar datos estadísticos acerca de cómo utiliza el visitan te el sitio web.
2 años
_gat
Google
Utilizado por Google Analytics para controlar la tasa de peticiones.
1 día
_gid
Google
Registra una identificación única que se utiliza para generar datos estadísticos acerca de cómo utiliza la persona visitante el sitio web.
Kontsumitzailea: 