Elikagaien eta edarien osaera hobetzeko lankidetza-planaren eta beste neurri batzuen aukeratutako mantenugaien (azukreak, gatza eta koipeak) edukia murrizteko akordioen azken ebaluazioa jasotzen duen txostena argitaratu da.
Planaren helburua zen zenbait elikagai- eta edari-talderen nutrizio-osaera hobetzea, kontsumitzaileei aukera osasungarrienak emateko; eta, horrela, gehiegizko pisua eta obesitatea prebenitzen laguntzeko.
Txosten horrek fabrikazioaren, banaketaren, etxetik kanpoko elikaduraren sektoreekin 180 konpromiso betetzeari buruzko azken ebaluazioaren emaitza zehatzak ematen ditu, elikagaien sektoreko 300 enpresak baino gehiagok konprometitutako helburuak lortzeko lau urteko garapenaren ondoren. EMAITZA OROKORRAK ETA ELIKAGAIEN AZPIKATEGORIEN ARABERA
Ebaluatutako produktuetarako azukreak, gatza, gantz asea eta guztizko koipea murrizteko ezarritako konpromiso kuantitatiboen % 99 bete da: 77 konpromisoetatik 76, ...
EFSAk 2022ko ONE Konferentzian (osasuna, ingurumena eta gizartea) elikadura‑segurtasunean aurrera egiteko ateratako ondorio eta gomendioak argitaratu ditu. Konferentzia ekainaren 21etik 24ra bitartean egin zen Bruselan eta gai nagusia izan zen egungo helburu politikoei eta elikagai seguru, osasuntsu eta jasangarrien gizarte-eskaerei erantzuteko modu berriak aztertzeko aholkularitza zientifikoa. Konferentziatik ateratako gomendio nagusiak sei arlotan sailkatu dira: Big Data, automatizazioa eta adimen artifiziala erabiltzea lagungarria izango da arrisku‑ebaluazioak azeleratzeko, kalitatea hobetzeko, datuetan gidalerro berriak hautemateko eta ebidentziaren hazkuntza monitorizatzeko.
Ikuspegi metodologiko berriek aukera emango dute animaliekiko probak ahalik eta gehien murrizteko eta substantzia kimiko ugariren esposizio konbinatua ebaluatzeko.
Arrisku-ebaluazioek mikrobiomarekin lotutako datuak jaso beharko ...
FAOren Codex Alimentarius Batzordeak eta OMEk arau batzuk ezarri dituzte elikagaietan gehieneko berun-mailak kontrolatu eta murrizteko elikakatearen faseetan.
Berunak nonahiko presentzia duenez mundu industrial modernoan, berun‑maila txikiak ezin dira ekidin elikagaietan. Hala ere, nekazaritza- eta fabrikazio-jardunbide egokiak (NJE eta FJE) aplikatzeak berun-kutsadura murritz dezake elikagaietan. Gainera, beruna murrizteko esku-hartze erabilgarri asko kontsumitzaileen ekintzen mende daude; beraz, kode honetan kontsumitzaileentzako jardunbide egokien atal bat ere gehitu da. Jarraian, elikakatearen faseetan aplikatu beharreko jardunbide egokietako batzuk zehazten dira: Berun-mailak aztertzea lurzoruetan, bereziki berun-iturrietatik gertu dauden ustiategietan edo berun-maila handiak dituztelako susmoak dituztenetan.
Abereen belar-kontsumoa ahalik eta gehien murriztea, elikadura-dieta orekatu baten bidez (mineralen nahasketak ...
Arabako animalia-osasuneko agintari eskudunek patogenotasun handiko hegazti-gripea (PHHG) prebenitzeko neurriak hartu dituzte, Iruña Okan jasotako hegazti baten gorpuan H5N1 PHHG dagoela baieztatu ondoren. Eusko Jaurlaritzak prentsa-ohar bat argitaratu du, eta bertan jakinarazi du Neikerreko Animalien Osasun Laborategiak H5N1 patogenotasun handiko hegazti-gripearen (IAAP) kasu berri bat baieztatu duela Langraiz Okako parke batean hilda aurkitu duten antzara batean.
Kasu berri horrekin, 3 foku detektatu dira aurten Araban. Probintziako beste bi hegazti-gripe fokuak Salburua inguruan (Gasteiz) aurkitu ziren antzaretan erregistratu ziren.
Hori dela eta, Arabako Foru Aldundiak informazio-ohar bat argitaratu du, eta, horren bidez, hainbat biosegurtasun-neurri ezarri dira honako udalerri hauetako ustiategi eta oilategi guztietan (autokontsumokoak ...
A. Transitella es una plaga común de las almendras, los pistachos y las nueces en California, que es la principal fuente de estos frutos secos importados en la UE. EFSAko landareen osasun arloko batzorde teknikoak A. transitella (zilborreko harra) izurriaren arriskuen ebaluazioa egin du EBrako.
Ebaluazio kuantitatiboak bi agertoki izan zituen kontuan: Egungo praktikak eta
hoztutako garraiorako baldintza bat. Ebaluazioaren ardatzak sartzeko bideak, baldintza klimatikoak eta finkatzea, hedatzea eta eragina ahalbidetzen duten ostalarien hazkuntza izan ziren. Merkataritzaren tamaina eta jatorriko infestazioa kontuan izanda, AEBetako intxaur eta arbendolen inportazioa identifikatu zen A. transitella sartzeko biderik garrantzitsuena. Adituen ezagutzaren behaketa (EKE) erabili eta bideen modelizazioa ...
Munduak gaur egun ongarri mineralen krisi globala du, energiaren prezio altuen ondorioz. Mundu osoko nekazariek nabari dute ongarrien urritasuna; izan ere, gaur egun munduko elikagaien ekoizpenaren % 50 ongarri mineralak behar dituzten ekoizpen-sistemen mende dago. Ongarriei buruzko Batzordearen jakinarazpenak aztertzen ditu ongarrien zurruntasunak elikagaien segurtasunean eta elikagaien prezioetan dituen ondorioak eta egoera horri aurre egiteko neurriak zerrendatzen ditu. Dagoeneko hartu diren neurriak eta gasaren prezioa mugatzeko ezartzen edo prestatzen ari diren ekintzak azaltzen dira bertan. Epe ertain eta luzera EBk ongarrien inportazioekin duen mendekotasuna murrizteko neurriak ere proposatzen dira, nekazariei ongarrien erabilera optimizatzen laguntzeko eta ongarri organikoetara igarotzeko, ahal den guztietan. Azkenik, ...
OMEren Europako eskualdean haurren obesitatearen prebalentziari buruzko 2018-2020 COSIren (Childhood Obesity Surveillance Initiative) bosgarren txandaren emaitzak jasotzen dituen txostena argitaratu da. Bertan, 33 herrialdek eta ia 411.000 ikaslek parte hartu dute. Espainiaren kasuan, txandak 2019 ALADINO azterlaneko datuak barne hartzen ditu. OMEren Europako eskualdean haurren obesitatearen prebalentziari buruzko 2018-2020 COSIren (Childhood Obesity Surveillance Initiative) bosgarren txandaren emaitzak jasotzen dituen txostena argitaratu da. Bertan, 33 herrialdek eta ia 411.000 ikaslek parte hartu dute. Espainiaren kasuan, txandak 2019 ALADINO azterlaneko datuak barne hartzen ditu.
OMEren Europako Eskualde Bulegoak 2007an abian jarri zuen Haurren Obesitatea Zaintzeko Europako Ekimena, eskola-umeen artean gehiegizko pisuaren eta obesitatearen prebalentziari ...
MAPAk duela gutxi argitaratu du txerri-ustiategietan txerri-izurri afrikarraren susmoa izanez gero jarduteko gidaren eguneraketa. MAPAren Osasun, Higiene eta Trazabilitateko Zuzendariordetza Nagusiak dokumentu praktiko hori eguneratu du. Dokumentua baliagarria da albaitaritza-zerbitzu ofizialentzako landa-gida gisa; izan ere, zerbitzuok arduratzen dira ustiapenak bisitatzeaz baldin eta gaixotasun hori egoteko susmoa badago edo hala baieztatzen bada.
Hala ere, aintzat hartu behar da txerri-izurri afrikarraren aurka borrokatzeko Eragiketen Eskuliburu Praktikoa, modu xehatuan deskribatzen baititu hartu beharreko neurriak, baita erantzunaren parte diren beste neurri asko ere. Albaitaritza Zerbitzu Ofizialek jarri behar dituzte martxan neurri horiek Espainian txerri-izurri afrikarraren fokuren bat dagoela uste badute edo hala baieztatzen bada.
Halaber, MAPAk berak ...
EFSAko batzorde zientifikoak txosten bat egin du erreferentziako dosiaren (BMD) ikuspegiari buruzko erabilgarritasunaren ingurukoa, arriskuaren ebaluazioetarako erabili izan den behatutako eragin kaltegarririk gabeko (NOAEL) mailaren ikuspegiaren alternatiba gisa. Halaber, hori aplikatzeko hainbat gomendio proposatu ditu. Txosten horrek esperimentazio-animaliekin egindako ikerketen dosi-erantzunaren datuak aztertzeko BMD bayestar ikuspegia erabiltzeko moduari buruzko gidalerroak eskaintzen ditu, eta, aldi berean, behaketako azterketa epidemiologikoen datuetan izan dezakeen eragina aztertzen du. Ondorioztatzen da BMD ikuspegia metodo zientifikoki aurreratuagoa dela eta hori erabiltzea gomendatzen da dosi-erantzunaren datuen erreferentziako balio bat deribatzeko, osasunean (HBGV) eta esposizio-marjinetan oinarritutako balioak ezar daitezen. Bayestar eredua erabiltzen denean, beheko muga (BMDL) erreferentziako puntu potentzialtzat hartu ...
EFSAko BIOHAZ panelak zientzia-irizpen bat eman du, eta bertan identifikatu du zer arrisku-faktorek laguntzen duten elikagaien bidez transmititutako ahalmen zoonotikoa duten antibiotikoekiko erresistenteak diren bakterioak hedatzen, animaliak baserrien artean lekualdatzean edo hiltegira eramatean. Txostenean bidaietan eta ondorengo ukuiluratzean ezarri beharreko hainbat prebentzio-neurri eta kontrolerako aukera proposatzen dira, mikrobioen aurkako erresistentziak hedatzeko probabilitatea murrizteko. Halaber, eremu horretan premiazkoak diren ikerketa-premiak identifikatzen ditu. Ebaluazio kualitatiboa egiteko iturri hauetatik hartutako informazioa hartu da kontuan: nazioarteko txostenak, indarrean dagoen Europako legedia, literatura zientifikoa eta adituen ezagutza. Ebaluazioa elikagaiak produzitzeko animalietara bideratu da (hegaztiak, behiak eta txerriak) beste ustiategi eta hiltegietara errepidez lekualdatzen direnean, ibilbide laburretan ...
Eurostatek Europar Batasuneko elikagaien xahuketari lotutako lehen jarraipen estatistiko espezifikoaren 2020koemaitzak aurkeztu ditu, jarduera-sektorearen (NACE 2. ber. sailkapenaren arabera) eta etxeen arabera. Aurkeztu diren datuen artean ez dira jaso elikagai-galerak (uztatu ez diren elikagaiak edo segurtasun-arrazoiengatik merkaturatzeko baimena ez dutenak). Jakitera eman diren zifren arabera, 2020an (COVID-19aren pandemiaren lehenengo urtea) EBn 127 kg elikagai xahutu ziren biztanle bakoitzeko. Etxeetan sortu zen xahuketaren % 55, eta biztanle bakoitzak 70 kg xahutu zituen. Gainerako % 45a elikagaien hornidura-katean sortutako hondakinak izan ziren. Etxeetan xahututako elikagai‑kopurua elikagaien eta edarien ekoizpen primarioaren eta fabrikazioaren sektoreetako kopuruaren ia bikoitza da (14 kg eta 23 kg biztanleko; % 11 eta % 18, ...
MAPAk dokumentu bat eguneratu du, animaliak elikatzeko intsektuak erabiltzeari buruzko araudiaren gai nagusietako batzuk laburbiltzeko.
Animaliak elikatzeko intsektuak erabiltzeak legezko betekizun zorrotzak betetzea dakar; baina betekizun horiek interpretatzea zaila izaten da batzuetan.
...
Arriskuak ebaluatzeko Europako hiru erakundek (RIVM, BfR eta DTU) ibilbide-orri bat egin dute zenbait substantzia kimikoren esposizio konbinatuari buruz. Argitaratu berria den agirian EFSAren 2030erako helburua lortzeko lehentasunezko ikerketa-beharrak identifikatu dira, zenbait substantzia kimikok giza osasunarentzako dituzten arrisku anitzen ebaluazioa errutinaz ezartzeko (RACEMiC). Era berean, gomendio batzuk ere egin dira EFSAk ikerketen deialdiak bidera ditzan eta emaitzak arriskuen ebaluazioan ezar ditzan. Substantzia kimikoen arriskua ebaluatzeko alorrean egungo egoera aztertzearen bidez, ikerketarako lehentasun hauek identifikatu dira: Produktu fitosanitarioak: Zenbait metodo, datu eta tresna daude dietaren bidezko produktu fitosanitarioen nahasketen arriskuak ebaluatzeko, baina oraindik ere hutsune zientifikoak daude esposizio ez dietetikorako. Elikagai-gehigarriak Gehigarrien nahasketen arriskua ...
EFSAren Elikakateko Kutsatzaileen Batzorde Teknikoak (CONTAM) 2011n zientzia-irizpen bat eman zuen elikagaietako eta pentsuetako T-2 eta HT-2 toxinek animalien osasunerako dituzten arriskuei buruz. Behatu gabeko kontrako efektuen mailak (NOAEL) eta behatutako kontrako efektuen maila baxuagoak (LOAEL) ezarri ziren zenbait animalia-espezierentzat.
Txahalekin eta arkumeekin egindako azterketetan oinarrituta, hausnarkarientzat T2 eta TH2ren baturarako honako LOAEL hau ezarri zen: 0,3 mg/gorputz-pisuaren kg/egun. COMTAM adituen taldeak adierazi zuen nutrizio arazoak zituzten zekor eta ardietan antzemandako efektuak direla eta, suposa daiteke T2ren desintoxikazio erruminala agian ez dela erabatekoa eta, ondorioz, ez dela eraginkorra hausnarkarien kontrako efektuak prebenitzeko. Hala ere, hausnarkari helduen artean T2ren efektuei buruzko datu ...
Osasun Ministerioak ebaluazio arina argitaratu du foku berriek hegaztietan duten arriskuari eta pertsonen kasu berriei buruz, One Health ikuspegitik. Ebaluazioak ondorioztatu du hegaztietan foku berriak agertzeko arriskua oso handia dela oraindik, birusa oso hedatuta dagoelako basoko hegazti-espezieen artean. Bestalde, arriskua txikia da hegazti gaixoen eraginpean dauden ustiategietan esposizio okupazionala duten pertsonentzat eta oso txikia herritar orokorrentzat. Haragia edo arrautzak kontsumitzeagatiko arriskua hutsala da. Txostenenean birusagatik infektatuta egon ahal diren hegaztiekiko esposizioa duten pertsonentzako gomendioak ematen dira. Osasun Alertak eta Larrialdiak Koordinatzeko Zentroak (Osasun Ministerioaren menpe dago) hegazti-gripeak hegaztiengan eta pertsonengan daukan arriskuaren ebaluazioa arina argitaratu du. Ebaluazio hori egiteko arrazoia ...
Sendagaien eta Osasun Produktuen Espainiako Agentziak (AEMPS) duela gutxi aurkeztu du 2022‑2024 ANTIBIOTIKOEKIKO ERRESISTENTZIAREN AURKAKO PLAN NAZIONALA (PRAN). PRANa 2014an sortu zen eta xede du antibiotikoekiko erresistentzia izateko eta barreiatzeko arriskua murriztea eta, ondorioz, arazo horrek gizakien eta animalien osasunean duen eragina murriztea. Horri esker, gaur egun eskura ditugun antibiotikoen eraginkortasuna modu jasangarrian mantentzen da.
Gaur egungo lorpenetako bat antibiotikoen kontsumoa nabari murriztea izan da: % 32,4 gizakien osasunaren arloan
% 57 animalien osasunaren arloan PRANa sei ildo estrategikoen inguruan eratzen da: zaintza, kontrola, prebentzioa, ikerketa, prestakuntza eta komunikazioa. Hori guztia “One-Health” ikuspegitik, gizakien eta animalien osasuna eta ingurumena barne, eta plan horretan ...
EFSAk, ECDCk eta hegazti-gripearen EBko erreferentziako laborategiak gaixotasunari buruzko informazioaren eguneraketa argitaratu dute; izan ere, birusaren detekzio-kopuru ezohikoa hauteman da udan hegazti basati eta etxeko hegaztietan. Hortaz, etxeko hegaztiak PHHGrekin kutsatzeko arriskua areagotu da, udazkeneko migrazio-aldia datozen hilabeteetan hasiko baita. Bukatzeko, PHHG arintzeko estrategia egokiak eta jasangarriak definitzea eta inplementatzea gomendatzen da, hala nola infekzioa goiz hautemateko zaintza-estrategiak eta biosegurtasun-neurri egokiak. Gaur egun, hegazti-gripea Europan egiaztatutako epidemiarik handiena eragiten ari da: 2.467 agerraldi hauteman dira eskortako hegaztietan eta 47,7 milioi hegazti sakrifikatu dira eragindako establezimenduetan. Halaber, itxian dauden hegaztietan 187 agerraldi jakinarazi dira eta patogenotasun handiko hegazti-gripearen 3.573 agerraldi, berriz, hegazti ...
Eusko Jaurlaritzak argitaratutako txosten batean substantzia jakin batzuen eta horien hondakinen erabilera desegokiaren edo legez kontrako erabileraren ondorioz lortutako emaitzak ebaluatzen dira. Era berean, animalietan ingurumen‑kutsatzaileen presentzia eta Euskadin 2020an ekoitzitako animalia horietatik eratorritako produktuak ere ebaluatzen ditu. Hiltegietan zein abeltzaintza-ustiategietan hartutako 300 lagin baino gehiago aztertu ondoren, ondoriozta daiteke farmakologikoki aktiboak diren substantziak modu egokian erabiltzen direla; izan ere, hautemandako positiboen intzidentziak behera egin du ia desagertu arte. Euskadin, 1990. urtean abiarazi zen Hondakinen Ikerketarako Plana, eta animalia‑jatorriko produktuetan substantzia sendagarrien hondakinen presentzia murriztea du helburu. Hala, Eusko Jaurlaritzako Osasun eta Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen sailek, foru-aldundietako abeltzaintza zerbitzuekin ...
EFSAk Elikagaien Segurtasunari buruzko Eurobarometro berriaren emaitzak argitaratu ditu. EBko 28 estatuetan egindako 27.509 elkarrizketetan dago oinarrituta. Elikagaien Segurtasunari buruzko laugarren Barometro horren xedea da erakustea europarrek nola hautatzen dituzten elikagaiak, zer dakiten eta zerk kezkatzen dituen Elikagaien Segurtasunaren arloan eta nortaz fidatzen diren informazioa lortu nahi dutenean.
[vc_custom_heading text="Gure Kezkak dira ...
Irailaren 22an, Benamaurel (Granada) udalerriko ardi-ustiategi batean, ardi- eta ahuntz‑baztangaren lehenengo kasua baieztatu zen, eta harrezkero beste 9 kasu baieztatu dira Andaluzia eta Gaztela-Mantxan. Taula honetan, kasu berri horiei buruz MAPAk emandako informazioa zehazten da: Albaitaritza Zerbitzu Ofizialek erregelamenduetan xedatutako kontrol-neurriak hartu dituzte berehala: ustiategiaren saneamendu-hutsaldia, 3 km-ko babes-eremua eta 10 km-ko zaintza‑eremua ezartzea (bai eta ustiategietan biosegurtasun-neurriak ezartzea eta ustiategiak zaintzea ere) eta animalien eta produktuen joan-etorriak murriztea. Agerraldi horiek adierazten dute Espainian berriz agertu dela 1968az geroztik desagertutzat jotzen zen ardi- eta ahuntz-baztanga. Ikerketa epidemiologikoak aurrera jarraitzen du, birusaren jatorria (oraindik aztertzen ari dira) eta gerta zitezkeen arrisku-kontaktuak identifikatzeko. Gaixotasun endemikoa da ...
Cookieak gure webgunearen erabilgarritasuna eta prozesuak hobetzeko edo gaitzeko erabiltzen dira. Cookieak desgaitu edo ezabatzen badira, gerta daiteke erabiltzaileek webgunearen aukerak ezin erabiltzea, edo webgunean diseinatu ez den moduan funtzionatu dezake arakatzaileak.
Esta web utiliza cookies para que podamos ofrecerte la mejor experiencia de usuario posible. La información de las cookies se almacena en tu navegador y realiza funciones tales como reconocerte cuando vuelves a nuestra web o ayudar a nuestro equipo a comprender qué secciones de la web encuentras más interesantes y útiles.
Behar-beharrezkoak diren cookieak beti aktibatu behar dira, cookie-en ezarpenen zure lehentasunak gorde ahal izateko.
Las cookies estrictamente necesarias tiene que activarse siempre para que podamos guardar tus preferencias de ajustes de cookies.
Cookie hau desaktibatzen baduzu, ezin izango ditugu zure lehentasunak gorde. Horrek esan nahi du webgune hau bisitatzen duzun bakoitzean cookieak gaitu edo desgaitu beharko dituzula berriro.
Si desactiva esta cookie, no podremos guardar sus preferencias. Esto significa que cada vez que visite este sitio web deberá habilitar o deshabilitar las cookies nuevamente.
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
cookielawinfo-checkbox-necessary
RGPD Compliance plugin
Determina si el visitan te ha aceptado la casilla de consentimiento de cookies
1 día
Analisi- edo neurketa-cookieak
Webgune honek Google Analytics ezarritako cookiak erabiltzen du, bisitari kopurua eta weborriaren erabilerari buruzko informazio anonimoa biltzeko.
Cookie hauek mantenduz gero, gure weborria hobetzen laguntzen gaituzu.
Este sitio web utiliza Google Analytics para recopilar información anónima sobre el número de visitantes y el uso de la web.
Si mantienes estas cookies, nos ayudas a mejorar nuestra página web.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!
Show details
Name
Provider
Purpose
Expiration
_ga
Google
Registra una identificación única que se utiliza para gen erar datos estadísticos acerca de cómo utiliza el visitan te el sitio web.
2 años
_gat
Google
Utilizado por Google Analytics para controlar la tasa de peticiones.
1 día
_gid
Google
Registra una identificación única que se utiliza para generar datos estadísticos acerca de cómo utiliza la persona visitante el sitio web.
Kontsumitzailea: 